Κοιτάζω το χάος που δημιουργούμε από μόνοι μας ως λαός. Μια αντίθεση σε όλα μας. Λες και δεν μπορούμε να εστιάσουμε στην ουσία και στο πώς να λύσουμε ένα πρόβλημα. Άλλωστε 42 χρόνια άλυτο το Κυπριακό αυτό αποδεικνύει...
Είμαι και εγώ θεατής των όσων διαδραματίζονται στο νησί. Θα μιλήσω για την ΠΑΣΥΝΟ και τις τελευταίες εξελίξεις. Κατά τη γνώμη μου το σύστημα υγείας και οι ανθρώπινες ζωές δεν σηκώνουν τέτοιου είδους αρνητικής μόχλευσης (negative leverage) στο διαπραγματευτικό τραπέζι. Δεν θα συζητήσω αν είναι δίκαια τα αιτήματα των νοσηλευτών γιατί προφανώς είναι αλλά η ουσία δεν είναι εκεί. Η ουσία είναι στον τρόπο που αυτά τα αιτήματα ακούγονται δίκαια και ρεαλιστικά στα αυτιά του συνομιλητή-διαπραγματευτή.
Προσωπικά θεωρώ ότι το μόνο που κερδήθηκε σε αυτή τη διαπραγμάτευση είναι η εξαγορά χρόνου και μάλιστα ως καθαρή νίκη από τη πλευρά της κυβέρνησης. Μακάρι να κερδίζονταν οι διαπραγματεύσεις με απειλές, είναι το πιο εύκολο μέσο. Και ναι υπάρχουν φορές που όντος οι απειλές (αρνητική μόχλευση) είναι μέρος της διαπραγμάτευσης. Όμως όταν χρειαστεί να χρησιμοποιήσει κανείς την «αρνητική μόχλευση» στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης πρέπει να ξέρει ότι παίρνει ένα μεγάλο ρίσκο. Είναι λες και είναι ζωσμένος με εκρηκτικά για να ακουστώ και πιο επίκαιρη. Στην ουσία αυτός που χρησιμοποιεί την «αρνητική μόχλευση» ως μορφή πίεσης στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης αναλαμβάνει ένα μεγάλο ρίσκο όπως του να διαλύσει τη διαπραγματευτική σχέση και την λήξη της διαπραγμάτευσης χωρίς οποιοδήποτε απτό κέρδος.
Για να μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει αρνητικού είδους μόχλευση, δηλαδή να απειλήσει πρέπει πρώτα να έχει αυτό που ονομάζεται στην διαπραγμάτευση “BATNA” “Best Alternative to a Negotiated Agreement”. Δηλαδή, να έχει ήδη δεύτερη εναλλακτική λύση. Για παράδειγμα, αν η ΠΑΣΥΝΟ κλιμάκωνε τα μέτρα της γιατί είχε πλάνο Β, π.χ. έχει ήδη κερδίσει κάτι άλλο πιο σημαντικό τότε ναι, αν όμως το πλάνο Β είναι η απόλυση και η στροφή της κοινής γνώμης εναντίον της τότε θεωρώ ότι έβγαλε τα μάτια της μόνη της και βεβαίως δεν είχε άλλη επιλογή από το να δεχτεί την εξαγορά χρόνου. Πρέπει να καταλάβουν ότι στην αγορά εργασίας ουδείς αναντικατάστατος και μάλιστα αν οι χίλιοι τόσοι νοσηλευτές απολυθούν τότε άλλοι τόσοι θα εργοδοτηθούν άμεσα και μάλιστα με χαμηλότερες κλίμακες από αυτούς της ΠΑΣΥΝΟ εξαιτίας του νεαρότερου της ηλικίας τους. Γνωρίζω πολλούς νοσηλευτές εκεί έξω που πληρούν τα προσόντα και αναμένουν διακαώς ένα διορισμό στο δημόσιο τομέα. Πολλά Πανεπιστήμια έχουν δημιουργήσει ολόκληρα μεταπτυχιακά προγράμματα για νοσηλευτές με φόντο το δημόσιο!
Οι θέσεις της ΠΑΣΥΝΟ είναι σημαντικές, ο τρόπος όμως που τις διεκδίκησαν ήταν εντελώς λανθασμένος και θα επιχειρηματολογήσω πιο κάτω γιατί. Κατάφεραν εντός 15 ημερών να μεταμορφωθούν στα μάτια της κοινής γνώμης από θύματα σε θύτες δυστυχώς. Η κοινή γνώμη με τη σειρά της δίνει δύναμη στην εξουσία και για αυτό και η εξουσία θα μπορούσε άνετα να τους άφηνε να καταστραφούν όσο σκληρό και αν αυτό ακούγεται.
Παραθέτω μια σειρά από κακούς χειρισμούς και αξιολογήσεις:
- Λανθασμένη αξιολόγηση της καταλληλότητας της χρονικής περιόδου εξαιτίας των βουλευτικών εκλογών. Κανένας πλέον δεν λαμβάνει υπόψη τους βουλευτές και τα κόμματα έχουν χάσει ήδη την αξιοπιστία τους. Δεν κλονίζονται πλέον με τις απεργίες των νοσηλευτών και ξέρουν ότι το παιχνίδι της εκλογής τους δεν βασίζεται στη ΠΑΣΥΝΟ.
- Η Κύπρος βγαίνει από το μνημόνιο αλλά ρευστό δεν υπάρχει, ακόμα προσπαθούμε να ορθοποδήσουμε και η ΠΑΣΥΝΟ διεκδικεί ανύπαρκτο χρήμα.
- Λανθασμένη αξιολόγηση του τι συμβαίνει γύρω μας. Στον ιδιωτικό τομέα ένας με διδακτορικό τίτλο και δέκα χρόνια εμπειρία πληρώνεται από 1500-2000 ευρώ. Επομένως, σε μια αδύναμη οικονομικά κρατική μηχανή πως θα βρεθούν τα κονδύλια για την πληρωμή Α8 κλιμάκων από την Α4;
- Κάθε φορά που η ΠΑΣΥΝΟ έθετε αιτήματα, αμέσως κέρδιζε πόντους στην διαπραγμάτευση η κυβέρνηση. Όσο πιο πολύ θέλεις κάτι και το δείχνεις με απελπισία (απεργίες κλπ), μεταθέτεις τη δύναμη της διαπραγμάτευσης στα χέρια του συνομιλητή σου.
- Η αρνητικής μορφή μόχλευση μέσω απειλών, απεργιών έφεραν τη ρήξη στη σχέση ΠΑΣΥΝΟ και κυβέρνησης. Γιατί όπως ανέφερα και πιο πάνω οι απειλές διαλύουν την διαπραγματευτική σχέση και σε μια διαπραγμάτευση ένα από τα ζωτικά συστατικά είναι η δημιουργία δεσμού με τον συνομιλητή. Η δημιουργία δεσμού είναι το κλειδί μιας επιτυχημένης διαπραγμάτευσης.
- Ο καλός διαπραγματευτής βλέπει με το μάτι του μυαλού του (mind’s eye). Το μάτι αυτό είναι αυτό που βλέπει τι συμβαίνει και δίνει μια θετική ερμηνεία, εστιάζει στα θετικά. Η ΠΑΣΥΝΟ όλο στις αρνητικές συνέπειες εστίαζε. Π.χ. απαιτούσαν την αναγνώριση των πανεπιστημιακών τους πτυχίων συνδυάζοντας την με τις αρνητικές συνέπειες που θα υποστεί το σύστημα υγείας αντί να συνδέσει αυτή την αναγνώριση με το τι θα έχει να κερδίσει το σύστημα υγείας από μια τέτοια εξέλιξη.
- Δεν είμαι πεπεισμένη ότι κάποιοι που πρωτοστατούν στην ΠΑΣΥΝΟ δεν έχουν ως εφαλτήριο την ικανοποίηση του δικού τους ναρκισσισμού αντί των συμφερόντων των μελών τους.
Εύχομαι λοιπόν όταν θα ξανανοίξει το κεφάλαιο στα πλαίσια της μεταρρύθμισης στο χώρο της υγείας να ανοίξουν και τα μυαλά των ανθρώπων που διαπραγματεύονται το μέλλον του συστήματος υγείας για το καλό όλων μας!
Γράφει: Θεανώ Β Καλαβανά
