Κοινωνικές ομάδες. Μια φιλελεύθερη προσέγγιση. Του Κρίτωνα Διονυσίου

 

arthrolamprosΣε ιδεαλιστικό επίπεδο δεν μου αρέσουν οι κοινωνικές ομαδοποιήσεις αλλά ούτε και οι πολιτικές της ταυτότητας (identity politics).

 

Πιστεύω στο πρωτείο του ατόμου το οποίο αποτελεί μία αστείρευτη πηγή εκπλήξεων, δημιουργικότητας και καινοτομίας. Όπως έλεγαν και οι Αρχαίοι Έλληνες στον άνθρωπο «της οικείας βουλήσεως αυτοκράτορα», που αναζητεί τη δική του ρότα μέσα στο αχανές πέλαγος των σημερινών δυνατοτήτων.

Υπερασπίζομαι τον ατομικισμό γιατί θέτω την ατομική ελευθερία υπεράνω των «συλλογικών συμφερόντων» . Δεν υπάρχει πουθενά καταγεγραμμένη ιστορία η οποία δεν επιβεβαιώνει ότι όποτε επιχειρείτο η εδραίωση των «συλλογικών συμφερόντων»  επί των ατομικών ακολουθούσε με μαθηματική ακρίβεια η μορφοποίηση αυταρχικών καθεστώτων. Συνεπακόλουθα και κτίζοντας πάνω σε αυτήν την τεχνική εκλογίκευσης απορρίπτω τις κοινωνικές ομαδοποιήσεις.

Απορρίπτω τις κοινωνικές ομάδες είτε αυτές ονομάζονται ΛΟΑΤ, φεμινίστριες είτε λευκοί ή έγχρωμοι υπό την έννοια ότι έχουν συγκεκριμένη ατζέντα και δράση. Ακριβώς γιατί με την ίδια λογική πριμοδοτείται και η δημιουργία περαιτέρω κοινωνικών ομάδων προς την επίτευξη ενός σκοπού. Πως θα σας φαίνετω εάν οι ψηλοί πρασινομάτηδες με την πρόφαση ότι δεν προσλαμβάνονται επαρκώς στο δημόσιο σε σύγκριση με τους κοντούς γαλανομάτηδες έκαναν μια κοινωνική ομάδα προς επίτευξη ιδίων σκοπών; Ποιά θα είναι τα νομικά και φιλοσοφικά επιχειρήματα μας προς αποτροπή τέτοιων φαινομένων εφόσον αποδεχτούμε τις πιο πάνω λογικές ;Το φιλοσοφικό σφάλμα εμπερικλείεται στο γεγονός ότι τέτοιες ομάδες και άτομα κατά κόρον διεκδικούν ίση μεταχείριση και αντιμετώπιση μεταξύ άνισων εκ φύσεως ανθρώπων.

Το κάθε άτομο ως κάτι ανεξάρτητο κρίνεται μέσα στο περιβάλλον του και ανελίσσεται σύμφωνα με τις ικανότητες , τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του είτε αυτά είναι θετικά είτε αρνητικά , τις επιλογές που παίρνει αλλά και με την τύχη του. Αυτή είναι η ζωή στο κάτω – κάτω. Η τέχνη του καταλλάττειν.

Όλα αυτά φυσικά αποτελούν τον ιδεατό κόσμο ενός φιλελεύθερου στοχαστή και δύναται να υλοποιηθούν με τα επιθυμητά αποτελέσματα εάν και εφόσον απαντηθούν θετικά τα πιο κάτω ερωτήματα. Μπορούμε να εναποθέσουμε την ελευθερία του κάθε ατόμου στο περιβάλλον της σημερινής κοινωνίας ;Είναι έτοιμα τα άτομα να αποδεχτούν αυτήν την φιλοσοφία και αυτόν τον κώδικα σκέψης ; Ζούμε σε μια κοινωνία όπου επικρατεί η αρχή του«άνθρωπος ελεύθερος από άνθρωπο»όπως την διατύπωσε πριν λίγα χρόνια η Άυν Ραντ; Δεν το νομίζω. Δυστυχώς.

Μέσα από αυτήν την ιδεολογική ζύμωση οι φιλελεύθεροι στοχαστές αντιλήφθηκαν ότι ο ιδεατός κόσμος βρίσκεται σε αντιδιαστολή με τον πραγματικό.

Όπως ακριβώς η οικονομία της αγοράς συχνάκις ανεπαρκής από μόνη της να ικανοποιήσει τις ανάγκες μιας κοινωνίας έτσι πολλές φορές και μια κοινωνία ανεπαρκής από μόνη της να αποδεχτεί το πρωτείο του ατόμου ως φορέα αξιών και να σεβαστεί την ιδιωτική σφαίρα ζωής του. Αυτή η αδυναμία της κοινωνίας πολλές φορές συναντάται υπό την μορφή των κοινωνικών ταμπού έχοντας ως αποτέλεσμα την κοινωνική αποξένωση και ως συνεπακόλουθο τον κοινωνικό ακτιβισμό. Δεν μου προξένεψε περιέργεια λοιπόν η παρουσία της Αυστρίας στον πρόσφατο τελικό της Eurovision η οποία με μια πρωτόγνωρη παρουσία επιχείρησε –κατ’ εμένα- να σπάσει τις «κοινωνικά ανησυχίες» και να ξεκαθαρίσει σε εμάς ότι οι ομάδες ΛΟΑΤ αποτελούνται από άτομα με ίση ηθική αξία που δικαιούνται μια ίση ευκαιρία ευδαιμονίας και ανέλιξης. 

Συμπερασματικά και εν κατακλείδι αυτή αποτελεί η δική μου εκλογίκευση ή αν θέλετε εξήγηση και «δικαιολογία» για την επιτακτική ανάγκη δημιουργίας και δραστηριοποίησης κοινωνικών ομάδων οι οποίες τυγχάνουν απαξίωσης. Ίσως έτσι θα επιτευχθεί η υπέρβαση των κοινωνικών φραγμών και η οικοδόμηση μιας πραγματικά ελεύθερης κοινωνίας η οποία θα προέλθει μέσα από αυτήν την μεταβατική περίοδο (interregnum). Όπως είπε κάποτε και ο Ρόμπερτ Νόζικ «Η ουτοπική κοινωνία πρέπει να είναι πάνω από όλα μια ελεύθερη κοινωνία».

Γράφει: Κρίτωνας Διονυσίου




Φωτογραφία της ημέρας

puppuupa

Γουίνδσορ, Ηνωμένο Βασίλειο: Ο σερ Ντέιβιντ Μπέκαμ λαμβάνει τον τίτλο του ιππότη (Knight Bachelor) από τον Βασιλιά Κάρολο Γ΄ κατά τη διάρκεια τελετής απονομής τιμητικών διακρίσεων. Η τιμή αυτή απονέμεται σε αναγνώριση της προσφοράς του στον αθλητισμό και στη φιλανθρωπία. Jonathan Brady/PA

Ήξερες ότι...

Ο αμερικανός Τζον Κέλογκ, διευθυντής ιατρικού κέντρου στο Μίτσιγκαν, επινόησε τα κορν-φλέικς για έναν ασθενή με χαλασμένα δόντια.

Newsletter

Σήμερα


Παρασκευή
7
Νοεμβρίου
2025

Γιορτάζουν :Αθηνόδωρος, Αθηνόδωρας, Ερνέστος, Ερνεστίνη, Θεαγένης, Θεαγένιος, Θεμέλιος, Θεμέλη, Θεμελίνα

1848
Στις πρώτες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ που διεξάγονται την ίδια ημέρα σε όλες τις πολιτείες, κερδίζει ο Τζάκαρι Τέιλορ.
1916
Η Τζάνετ Ράνκιν γίνεται η πρώτη γυναίκα μέλος του Κογκρέσου των ΗΠΑ.
1949
Πραγματοποιείται στο Παρίσι η πρώτη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
1965
Την πρώτη τους δημόσια εμφάνιση κάνουν το συγκρότημα Velvet Underground.
1991
Ο διάσημος καλαθοσφαιριστής Μάτζικ Τζόνσον ανακοινώνει ότι είναι φορέας του AIDS και αποχωρεί από την ενεργό δράση.