Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε πρόσφατα τη δωδέκατη έκθεση για την εφαρμογή του κανονισμού του Συμβουλίου για την πράσινη γραμμή, που ισχύει από την 1η Μαΐου 2004.
Ο κανονισμός ορίζει τους όρους εφαρμογής των διατάξεων του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κυκλοφορία προσώπων, εμπορευμάτων και υπηρεσιών διαμέσου της πράσινης γραμμής. Η παρούσα έκθεση καλύπτει την περίοδο 1.1.2015 – 31.12.2015, στην οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τροποποιήσει το Παράρτημα Ι, του κανονισμού για την πράσινη γραμμή, περιλαμβάνοντας και το άνοιγμα δύο νέων σημείων διέλευσης στη Δερύνεια και στη Λεύκα-Απλίκι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης το 2015 σημειώθηκε αύξηση του αριθμού των Τουρκοκυπρίων και μικρή μείωση των Ελληνοκυπρίων που διήλθαν από την πράσινη γραμμή σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Κατά την περίοδο αναφοράς 534.879 Ελληνοκύπριοι (έναντι 589.906 το 2014) και 189.027 Ελληνοκυπριακά οχήματα (έναντι 200.562 το 2014) πέρασαν από τις ελεύθερες στις κατεχόμενες περιοχές. Ο αριθμός των Τουρκοκυπρίων που εισήλθαν στις ελεύθερες περιοχές αυξήθηκε από 927.141 το 2014 σε 1.055.130 το 2015, ενώ 382.621 Τουρκοκυπριακά οχήματα (έναντι 346.495 το 2014) πέρασαν στις ελεύθερες περιοχές.
Ο αριθμός πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διέσχισαν τη γραμμή μειώθηκε σημαντικά και κατά την περίοδο αναφοράς πραγματοποιήθηκαν 491.680 διελεύσεις πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (έναντι 732.856 κατά το 2014). Το 71% αυτών των διελεύσεων (351.299) πραγματοποιήθηκε στο σημείο διέλευσης πεζών της οδού Λήδρας, στο οποίο εξακολουθούν να πραγματοποιούνται οι περισσότερες διελεύσεις τουριστών, αφού δεν επιτρέπεται η μεταφορά πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τουρκοκυπριακά λεωφορεία στις ελεύθερες περιοχές.
Ωστόσο τα στοιχεία δεν περιλαμβάνουν τα σημεία διέλευσης Πέργαμος και Στροβίλια, αφού ο κανονισμός για την πράσινη γραμμή δεν προβλέπει την υποχρέωση υποβολής στοιχείων για αυτές τις μετακινήσεις.
Οι αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας επιβάλλουν ενισχυμένους ελέγχους στα σημεία διέλευσης. Με την υποστήριξη της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο συμβάλλουν στη διατήρηση του αισθήματος ασφάλειας στους δημότες και διευκολύνουν την άσκηση των θρησκευτικών δικαιωμάτων και στις δύο κοινότητες, παρά τα συχνά προβλήματα που προβάλλει ο κατοχικός στρατός.
Τα αριθμητικά στοιχεία της έκθεσης για το 2015 εμφάνισαν αύξηση της παράτυπης μετανάστευσης διαμέσου της πράσινης γραμμής από τις κατεχόμενες προς τις ελεύθερες περιοχές. Ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών το 2015 ανήλθε σε 1.290 από 970 το 2014. Ως πιθανή αιτία της αύξησης, αναφέρει τους αιτητές ασύλου από τη Συρία λόγω του προσφυγικού ζητήματος.
Σύμφωνα με το άρθρο 8 του κανονισμού αρ. 1480/2004 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρατηρείται μια αύξηση εμπορικών συναλλαγών κυρίως σε πλαστικά προϊόντα, οικοδομικά υλικά, πέτρες, ανεπεξέργαστα μεταλλικά άχρηστα υλικά και νωπά ψάρια. Τα εμπόδια στις συναλλαγές διαμέσου της πράσινης γραμμής, εξακολουθούν να υπάρχουν αφού δεν επιτρέπεται η διέλευση σε Τουρκοκυπριακά εμπορικά οχήματα άνω των 7,5 τόνων, εάν δεν διαθέτουν πλήρως συμβατά με το κεκτημένο έγγραφα, τα οποία εκδίδει η Κυπριακή Δημοκρατία. Το 2015, η Κυπριακή Δημοκρατία διεξήγαγε 2.689 επιχειρήσεις κατάσχεσης ποσοτήτων καπνού για κατασκευή τσιγάρων και με βάση τα στοιχεία της Επιτροπής, αυτό οφείλεται στις διαφορές των τιμών και στον υψηλότερο φόρο που επιβάλλει η Κυπριακή Δημοκρατία στα καπνικά προϊόντα.
Η διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας αρχές του νέου έτους όπως και η προώθηση ΜΟΕ θα συμβάλουν στη βελτίωση του κλίματος μεταξύ των δύο κοινοτήτων και θα επιλύσουν κάποια εμπόδια που παρατηρούνται στη διακίνηση ατόμων αλλά και στην κυκλοφορία εμπορευμάτων στην πράσινη γραμμή. Επιπλέον θα ενισχυθεί η επικοινωνία μεταξύ των οικονομικών παραγόντων, αλλά και των πολιτών, γεγονός που θα συμβάλει στη βελτίωση της επαφής και του κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Μέσω των οδοφραγμάτων δεν περιορίζεται μόνο ο χρόνος μετάβασης από τη μια πλευρά στην άλλη, αλλά προωθούνται πιο εύκολα ευρωπαϊκά και δικοινοτικά προγράμματα.
Όλες αυτές οι προσπάθειες συμβάλλουν στον δημοκρατικό διάλογο, στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης, συνεργασίας και συμφιλίωσης, τόσο της κοινωνίας των πολιτών όσο και του επιχειρηματικού κόσμου σε ολόκληρο το νησί.
Η Δερύνεια, μπορεί να αποτελέσει την απαρχή για μια κοινή κυπριακή οικονομία, η οποία θα επιφέρει μια συνολική λύση, οικονομικά οφέλη και στις δύο κοινότητες, μα πάνω απ’ όλα θα συμβάλει στην πραγματική επανένωση της Κύπρου μας και στη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή.
Γράφει: Άντρος Γ. Καραγιάννης
Δήμαρχος Δερύνειας