Άνθρωποι από διάφορες χώρες καθόντουσαν ήσυχα στο χώρο υποδοχής του κέντρου μεταναστών, περιμένοντας το λεωφορείο για να τους μεταφέρει στην πόλη.
Σε λίγο φτάνει η κυπριακή αντιπροσωπεία, η οποία πραγματοποιούσε εκπαιδευτική επίσκεψη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Δήμων, στο Δήμο Μονάχου, στη Γερμανία, για ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στις τοπικές κοινωνίες. Ένα από τα κύρια ερωτήματα των μελών της δικής μας ομάδας προς τους υπεύθυνους του κέντρου ήταν κατά πόσο προσαρμόζονταν εύκολα οι πρόσφυγες, οι μετανάστες και οι ασυνόδευτοι έφηβοι στη χώρα φιλοξενίας τους. «Εδώ είναι Γερμανία» ήταν η αποστομωτική και πλήρως κατατοπιστική απάντηση της κοινωνικής λειτουργού, αφήνοντας να νοηθεί ότι εδώ υπάρχει τάξη, πειθαρχία και σεβασμός στη νομοθεσία και ότι κανένας δεν εξαιρείται από τους πιο πάνω κανόνες.
Μετά το κρύο ντους που δεχθήκαμε στην είσοδο του καταφυγίου, αρχίσαμε να απολαμβάνουμε εντός του κτηρίου το πράσινο, τις τοιχογραφίες που κοσμούσαν τους μουντούς εξωτερικούς τοίχους, τα παιδιά με τους γονείς τους να παίζουν ανέμελα στα πάρκα, και να δείχνουν χαλαροί μετά και την ταλαιπωρία που υπέστησαν μέχρι να πατήσουν στεριά.
Η πρωτεύουσα της Βαυαρίας έχει 1,5εκ. κατοίκους, εκ των οποίων οι 400 χιλιάδες έχουν ξένη καταγωγή και προέρχονται από 182 διαφορετικές εθνικότητες. Γύρω στους 300 πρόσφυγες φτάνουν στο Μόναχο καθημερινά. Μόλις φτάσουν στο κέντρο υποδοχής, περνούν από ιατρικές εξετάσεις και προσωπικές συνεντεύξεις για να διευκρινιστεί ο τόπος καταγωγής τους και οι ανάγκες τους σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Οι πιο πολλοί φτάνουν χωρίς επίσημα έγγραφα, κάτι που καθιστά δύσκολη την εξακρίβωση των στοιχείων τους παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των μεταφραστών.
Υπολογίζεται πως γύρω στις 7000 θα είναι μόνο οι ασυνόδευτοι έφηβοι που θα φτάσουν στο Μόναχο φέτος, ελπίζοντας ότι θα διασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον σε μια πλούσια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πολλοί από αυτούς θα επιδιώξουν να φέρουν και τους γονείς τους στη Γερμανία, κάτι που φαντάζει αρκετά δύσκολο. Οι έφηβοι χωρίς οικογένεια έχουν το δικαίωμα να συνοδεύονται από λειτουργό, ο οποίος θα είναι ο κηδεμόνας τους μέχρι να μπουν στο πρόγραμμα ένταξης και να ενηλικιωθούν. Σε αυτούς όπως και σ’ όλους τους μετανάστες παραχωρείται ψυχολογική στήριξη μέχρι να εξεταστεί η αίτηση τους για άσυλο ή για παραμονή ορισμένης χρονικής διάρκειας, ενώ όλοι ανεξαιρέτως οι μετανάστες που φτάνουν στη Γερμανία παρακολουθούν μαθήματα εκμάθησης της γερμανικής γλώσσας και έχουν δικαίωμα σε ανώτερη μόρφωση και εργασία, υπό περιοριστικούς όρους. Υπάρχουν βέβαια και μερικοί μετανάστες που επιστρέφουν εθελούσια στη χώρα τους μετά και την εκπαίδευσή τους, αφού βοηθούνται οικονομικά για να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση στη χώρα καταγωγής τους.
Ο Δήμος Μονάχου από το 2008 αναγνώρισε την ανάγκη απασχόλησης των προσοντούχων μεταναστών λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης στη Βαυαρία και της ανάγκης σε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Το Σχέδιο Πολυπολιτισμικής Ένταξης δίνει την ευκαιρία σε προσοντούχους μετανάστες να δραστηριοποιηθούν στη Βαυαρία, κάτι που γίνεται στην Αμερική και στον Καναδά. Πριν κάποια χρόνια, η Γερμανία επέτρεψε υπό ειδικές συνθήκες την είσοδο και εργοδότηση, για περιορισμένο χρονικό διάστημα μεταναστών, από τρίτες χώρες, για επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού της στη χρήση της τεχνολογίας, ενώ σήμερα έχει ανοίξει από μόνη της τις πόρτες στα «κεφάλια» και στους μορφωμένους μετανάστες.
Η επιτυχής επαγγελματική απορρόφηση μεταναστών στη νέα τους έδρα δεν κατάφερε να κάνει συγκεκριμένη μερίδα της γερμανικής κοινωνίας πιο ανεκτική προς τους μετανάστες, αφού οι επιθέσεις και οι εμπρησμοί κατά των αιτητών ασύλου και των καταφυγίων τους αποτελούν συχνό φαινόμενο στη Γερμανία.
Παρόλα αυτά τέτοιες ενέργειες δεν μπορούν να επηρεάσουν καταλυτικά ένα σύγχρονο κράτος, όπως η Γερμανία, όπου η διαχείριση της μετανάστευσης, η προώθηση της ένταξης των μεταναστών αλλά και η αξιοποίηση και συμβολή τους στην τοπική οικονομία αποτελούν βασικούς στόχους των Τοπικών Αρχών κι έτσι δεν παύει να αποτελεί χώρα υπόδειγμα τόσο για τους επισκέπτες όσο και τους μετανάστες.
Γράφει: Άντρος Γ. Καραγιάννης
Δήμαρχος Δερύνειας
