Καθώς οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό προχωρούν και φαίνεται ότι παράγουν συγκλίσεις, εντείνονται οι αντιδράσεις και η έκφραση «ανησυχιών» από μερίδα της πολιτικής ηγεσίας.
Συχνά οι «ανησυχίες» εκφράζονται υπό τη μορφή ρητορικών ερωτημάτων προς τον πρόεδρο Αναστασιάδη. Ας δούμε κάποια ερωτήματα και τις απαντήσεις που θα έπρεπε, 41 χρόνια μετά, να ήσαν αυτονόητες.
• Διαπραγματεύεται (ο Πρόεδρος) την κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας;
Όχι. Διαπραγματεύεται τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως αυτή ιδρύθηκε με τις συνθήκες του 1960, σε ένα κράτος Ομόσπονδο, με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια και μία διεθνή προσωπικότητα. Αυτό προϋποθέτει νέο σύνταγμα και αναθεώρηση των συνθηκών του 1960. Άλλωστε, είναι γενική και δικαιολογημένη απαίτηση των Ελληνοκυπρίων να τερματιστούν οι αναχρονιστικές συνθήκες εγγυήσεως και τα μονομερή επεμβατικά δικαιώματα ξένων κρατών που συνοδεύουν την Κυπριακή Δημοκρατία μέχρι σήμερα. Η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας – όχι η κατάργησή της – θα πραγματωθεί εφόσον δεν θα χρειαστεί η υποβολή αίτησης για να γίνει μέλος του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
• Διαπραγματεύεται την υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας από Κράτος διεθνώς αναγνωρισμένο σε συνιστώσα πολιτεία;
Όχι. Διαπραγματεύεται ένα κράτος Ομοσπονδίας, όπως ορθά συμφώνησαν όλοι οι προηγούμενοι ηγέτες των Ελληνοκυπρίων. Κάθε Ομοσπονδία αποτελείται από αριθμό πολιτειών. Η δική μας θα αποτελείται από δύο πολιτείες (διζωνική). Σε κάθε πολιτεία η εξουσία θα ασκείται αντίστοιχα από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους (δικοινοτική). Αυτό συμφώνησαν ρητά και κατηγορηματικά ο Μακάριος (1977), ο Σπ. Κυπριανού (1979) και ο Τ.Παπαδόπουλος (συμφωνία 8ης Ιουλίου 2006). Ομοσπονδία χωρίς συνιστώσες πολιτείες δεν υπάρχει. Διεθνώς αναγνωρισμένο και μοναδικά κυρίαρχο κράτος θα είναι το Ομόσπονδο, όχι οι πολιτείες. Οι θεμελιώδεις ελευθερίες θα πρέπει να διασφαλίζονται για τους πολίτες σε όλη την επικράτεια της Ομοσπονδίας εξίσου.
• Παρέλαβε Κράτος και θα μας παραδώσει κοινότητα;
Όχι. Παρέλαβε κράτος, που ωστόσο αδυνατεί να ασκήσει εξουσία και κυριαρχία στη μισή του επικράτεια. Ένα κράτος διχοτομημένο, που δεν μπορεί να διασφαλίσει στους πολίτες του τις θεμελιώδεις ελευθερίες σε όλη την επικράτεια (διακίνηση, εγκατάσταση, ιδιοκτησία). Ένα κράτος στα εδάφη του οποίου υπάρχουν στρατεύματα κατοχής, γραμμή κατάπαυση πυρός, δυνάμεις του ΟΗΕ και γενικά μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για μισό και πλέον αιώνα. Στόχος του, όπως και όλων των προκατόχων του, είναι να επανενώσει την επικράτεια, να αποκαταστήσει τις θεμελιώδεις ελευθερίες, να τερματίσει την κατοχή και την παρουσία ξένων στρατευμάτων, να δημιουργήσει συνθήκες ασφάλειας, διαρκούς ειρήνης και ευημερίας. Για να μπορούν όλες οι κοινότητες και όλοι οι πολίτες να απολαμβάνουν όσα όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες. Για να σταματήσουμε να είμαστε δύο κοινότητες υπό περιορισμό, υπό καταπίεση και υπό απειλή.
• Είναι εξουσιοδοτημένος από τον Κυπριακό Λαό να διαπραγματεύεται τη κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Κράτους;
Όχι. Είναι εξουσιοδοτημένος να διαπραγματευτεί με καλή πίστη την απελευθέρωση της Κύπρου και του λαού της από τις συνθήκες που έχουν επιβληθεί από το 1974. Μέσα στο πλαίσιο που συμφώνησαν κατά καιρούς όλοι οι πρόεδροι και το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων. Το πλαίσιο είναι η Ομοσπονδία, με δύο πολιτείες και στη βάση του δικοινοτισμού που απορρέει και από τις συνθήκες του 1960. Αυτό επιδιώκει. Κι είναι ευτυχής συγκυρία ότι έχει ως συνομιλητή τον Μουσταφά Ακκιντζί, που μοιράζεται το ίδιο όραμα και κινείται στο ίδιο πλαίσιο.
Αν για κάτι όντως δεν είναι εξουσιοδοτημένος ο πρόεδρος Αναστασιάδης είναι να διαπραγματευτεί ή να ανεχθεί τη διχοτόμηση. Δεν είναι εξουσιοδοτημένος να δωρίσει τη μισή Κύπρο στην Τουρκία. Αν οποιοσδήποτε πολιτικός ή οργανωμένο σύνολο έχει ως φανερή ή κρυφή ατζέντα την οριστική παγίωση του στάτους κβο, δηλαδή τη διχοτόμηση, τότε αντί να κρύβεται πίσω από πονηρά ερωτήματα και «ανησυχίες» ας επιχειρήσει να ζητήσει σχετική εξουσιοδότηση από το εκλογικό σώμα.
Γράφει: Βασίλης Πρωτοπαπάς
