Είμαστε ξανά σε κομβικό σημείο για τον τόπο και όλο και αυξάνεται η ανησυχία. Ποιο είναι το μέλλον μας; Τι μας επιφυλάσσει το αύριο, ποια θα είναι η Κύπρος του 2030, του 2040 ποια θα είναι η Κύπρος μας, αν συνεχίσουν τα πράγματα χωρίς λύση, και ποια θα είναι η κατάσταση αν προκύψει μια λύση!
Χρησιμοποιώ το ρήμα ‘προκύψει’ διότι νομίζω πως τώρα πια, όλο και λιγότερο εξαρτάται αυτό από εμάς. Έχουμε διανύσει μεγάλο μέρος του ρόλου μας. Αυτό εννοώ. Τώρα πια όλο και πιο πολύ αυτό εξαρτάται από την Τουρκία.
Ας δούμε όμως κατάφατσα την πραγματικότητα. Καταφέραμε να φέρουμε την Τουρκία στο ίδιο τραπέζι μαζί μας, αλλά αυτό δεν οδήγησε στο να φανεί ποιος ευθύνεται για την παράταση. Δεν θα πω αδιέξοδο. Διότι δεν είναι. Όμως είναι μια ανοικτού τέλους παράταση. Κάποτε αυτό είναι χειρότερο από αδιέξοδο, διότι στο αδιέξοδο ξέρεις τουλάχιστον που στέκεις. Ξέρεις ποια είναι η κατάσταση. Στην ανοικτού τέλους παράταση τα πράγματα είναι ασαφή. Και η ασάφεια είναι κακός οδηγός.
Η Τουρκία οδήγησε τα πράγματα στην παράταση και ξέφυγε από τη Γενεύη αβρόχοις ποσίν.
Ο Ερτογάν δεν πήγε και οδήγησε την κατάσταση σε χαμηλή πτήση. Είμαι της άποψης πως αν ο Αλέξης Τσίπρας δήλωνε πως θα ήταν παρών, αν δεν είχαμε διαφορετικό αποτέλεσμα (πιθανόν να μην είχαμε) θα φαινόταν τουλάχιστον ποιος απείχε. Θα φαινόταν ποιος φρόντιζε για λύση και ποιος για την παράταση. Ούτε αυτό το ελάχιστο δεν επιτεύχθηκε.
Τι να κάνουμε είναι το ερώτημα; Τι να κάνουμε όταν πια είναι φανερό πως η Τουρκία αν ενδιαφέρεται για λύση, ενδιαφέρεται για μια λύση που θα θεωρεί ότι της επιτρέπει να έχει στην τουρκοκυπριακή πολιτεία, τον ρόλο που έχει σήμερα στα κατεχόμενα. Οι τελευταίες αναφορές του αντιπροέδρου της Τουρκίας για τις 4 ελευθερίες υπέρ και των Τούρκων πολιτών είναι πέρα από δηλωτικές. Άποψη μου είναι πως οι παράμετροι της λύσης πρέπει να μειώνουν αυτή τη δυνατότητα. Και αν τη μειώνουν τότε να μετρήσουμε τη πίστη μας, τη θέληση μας, ημών και των τουρκοκυπρίων, να εργαστούμε μέρα και νύχτα, στο φως και στο σκοτάδι, για να κάνουμε αυτή την λύση να δουλέψει. Να κάνουμε έτσι ώστε χρόνο με το χρόνο, πενταετία με πενταετία αυτή η δυνατότητα της Τουρκίας να βαίνει συνεχώς μειούμενη. Δυστυχώς μισό σχεδόν αιώνα μετά την εισβολή, η Τουρκία θεωρεί τα κατεχόμενα προέκταση της. Δεν μπορεί να κατανοήσει, να καταπιεί το γεγονός πως με τη λύση αυτή η εικόνα θα αλλάξει. Ή πρέπει να αλλάξει.
Δική μας δουλειά είναι να δεχτούμε λύση που οι παράμετροι της θα μας βοηθούν, τόσο εμάς όσο και τους τουρκοκύπριους να απεγκλωβιζόμαστε από τον εναγκαλισμό της Τουρκίας. Να μετρήσουμε το κάρβουνο που έχει μείνει ακόμα αναμμένο κάτω από τις στάχτες, μέσα στις ψυχές ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων και να επιχειρήσουμε να το κάνουμε να ανάψει, προς μια κατεύθυνση κοινής πίστης για κοινή πολιτεία. Δεν αρκεί η πίστη. Χρειαζόμαστε και η λύση να βοηθά προς τη κατεύθυνση αυτή. Οι εγγυήσεις είναι παράμετρος αυτού στο οποίο αναφέρομαι. Μεγάλη σημασία έχει αν οι 4 βασικές ελευθερίες (που δεν θα αφορούν τους τούρκους πολίτες) να μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα και χωρίς περιορισμούς για όλους τους κυπρίους. Και που η εφαρμογή τους να ελέγχεται από την ομοσπονδία. Να μην υπάγεται η εφαρμογή τους στις πολιτείες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ρόλο εδώ. Όμως φοβούμαι πως η φιλοδοξία της για λύση είναι κατά πολύ ψηλότερη από την θέληση της. Η την πίστη της ότι μπορεί να παίξει ουσιώδη ρόλο.
Θέλω να είμαι πάρα πολύ σαφής. Λύση είναι η δυνατότητα όλων μας να απολάβουμε τα βασικά μας δικαιώματα σε όλη την Κύπρο. Οι περιορισμοί να είναι ωφέλιμοι και υποστηρικτικοί των βασικών δικαιωμάτων. Λύση είναι η δυνατότητα ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων να απομακρυνθούμε σταδιακά έστω, από τον βαθύ εναγκαλισμό της Τουρκίας. Η λύση θα πρέπει να παρέχει αυτή τη δυνατότητα. Αλλιώτικα δεν είναι λύση.
Δυστυχώς υπάρχουν φίλοι, συμπατριώτες που όποια λύση και αν τους φέρεις αδυνατούν να τη αναλύσουν με βάση του τι προδιαγράφει αυτή για το μέλλον, και δυστυχώς υπάρχουν και φίλοι που η αγάπη τους για τη λύση, τους κάνει να μην βλέπουν κανένα κίνδυνο από την υιοθέτηση μιας διευθέτησης που δεν θα βοηθά σε αυτό που κατέγραψα ήδη σαν το βασικότερο όλων. Η λύση δηλαδή να μας βοηθά (αν και εμείς το μπορέσουμε) να απεγκλωβιστούμε αργά ίσως, αλλά σταθερά από τις πολιτικές της Τουρκίας. Φοβερούς κινδύνους πέρασε ο λαός μας και δεν δικαιούμαστε να λαθέψουμε.
Η εκπεφρασμένη μόλις πριν λίγες μέρες επαναβεβαίωση εκ μέρους των Αναστασιάδη και Ακιντζι της βούλησης τους να εργαστούν πάνω στις εναπομένουσες διαφορές με στόχο σύγκλιση ξανά νέας διάσκεψης τον Μάρτιο είναι πάρα πολύ ενθαρρυντική.
Αλλά (αλλά) είτε καταλήξουμε σε λύση είτε όχι έχουμε πάνω απ’ όλα, ένα ακόμα συγκεκριμένο καθήκον. Να στήσουμε κράτος. Με θεσμούς. Με ανελέητο πόλεμο κατά της διαφθοράς και της παρακμής. Με καλή οικονομία. Κράτος που να το σέβονται οι πολίτες, επειδή σέβεται τους πολίτες. Προς τούτο αναζητείται ηγεσία.
Γράφει: Τάκης Χατζηγεωργίου
