Γεια σου σύντροφε,
Σου γράφω αυτό το γράμμα γιατί το ξέρω ότι σύντομα θα έρθεις. Θα έρθεις να με βρεις. Θα μου κτυπήσεις την πόρτα. Θα μου πεις για τους αγώνες που έρχονται και τους αγώνες που έφυγαν. Θα μου πεις για το δίκαιο του αγώνα μας, για την αδικία του κόσμου, για την φτώχεια και τους αδικημένους. Θα μου θυμίσεις ποιοι είναι αυτοί που μας πολεμούν, τα μέσα που διαθέτουν και τους ύπουλους τρόπους που χρησιμοποιούν. Θα μου εξηγησεις γιατί έχω παραπλανηθεί και πως τα έχουν καταφέρει. Θα μου πεις για το παρασκήνιο, για τις βρωμιές που παίζουν. Θα μου πεις για τα λάθη μας και για αυτά που πρέπει να αλλάξουν. Θα μου πεις ότι έχω ένα κάποιο δίκαιο και ότι μαζί θα τα καταφέρουμε. Θα με καλέσεις και θα πεις «Έλα σύντροφε, να αγωνιστούμε και πάλι μαζί».
Αυτή την φορά όμως δεν ξέρω αν πλέον θα μπορέσω εγώ να σε πω σύντροφο. Γιατί στο τέλος θα χάσουν και οι λέξεις το νόημα τους. Σύν-τροφος. Αυτός που τρώει μαζί σου. Από το ίδιο πιάτο. Και πλέον δεν τρώμε μαζί. Έχουμε αλλάξει θέσεις στην παραγωγική αλυσίδα. Και το ξέρεις. Εγώ στην παραγωγή και εσύ στο γραφείο σου, αυτοχρησμένος ως εκπρόσωπός μου. Αυτοανακηρυγμένος εξυπηρετητής των δικών μου συμφερόντων. Αφού όμως θεωρείς ότι εξυπηρετείς τα δικά μου συμφέροντα τότε ίσως να είναι καιρός να με ακούσεις. Και να με ακούσεις για να καταλάβεις, όχι απλά για να απαντήσεις. Θα κάτσεις στον καναπέ και θα σου πω. Και όταν τελειώσω δεν θα απαντήσεις. Θα ανοίξεις την πόρτα και θα φύγεις, να πας στο γραφείο σου και να σκεφτείς.
Έχω πολλά να σου πω σύντροφε αλλά ας ξεκινήσω από τα βασικά. Βρεθήκαμε μαζί στους δρόμους για να αλλάξουμε τον κόσμο. Οι δρόμοι δεν ήταν ο αυτοσκοπός. Ο σκοπός ήταν το όραμα για μια άλλη κοινωνία. Στην πορεία έκανες τον δρόμο αυτοσκοπό. Μετρούσες την επιτυχία με νούμερα, πόσοι ήρθαν στην πορεία, πόσοι ψήφισαν, πόσα βγάλαμε από τον έρανο, πόσες θέσεις πήραμε από κει και από εδώ. Χαιρόσουν όταν πήγαινε καλά η συναυλία και όταν πουλούσες σουβλάκια. Έλεγες ότι χρειάζονται αυτά για να πετύχουμε τον σκοπό. Αλλά στο τέλος, όλα αυτά κατέληξαν να είναι ο σκοπός. Και οι ανθρώπινες σχέσεις κατέληξαν νούμερα και σύμβολα στον υπολογιστή. Τα πανηγύρια στις εκλογές κατάντησαν να είναι το τέλος του δρόμου και όχι η αρχή του καινούργιου.
Στους δρόμους που βρεθήκαμε σύντροφε, φανταστήκαμε μια κοινωνία απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση και την καταπίεση. Ονειρευτήκαμε τους εργάτες σε μια άλλη θέση της παραγωγικής πυραμίδας, αφέντες των μέσων παραγωγής, ιδιοκτήτες του κόπου τους, του εαυτού τους και της μοίρας τους. Στην πορεία όμως άλλαξες. Δαιμονοποίησες την ίδια την παραγωγική διαδικασία και αποξένωσες τον εργάτη από την ίδια την εργασία του. Οχύρωσες τον εργάτη πίσω από τον μισθούλη του, τα κεκτημένα του και την συντεχνιακή του μικροσκοπιμότητα, αποξενώνοντας τον έτσι από την κοινωνική και ιστορική του ευθύνη. Εξέθρεψες ένα άγονο και καταστροφικό κρατισμό και συνδικαλισμό που καμία σχέση δεν έχει με την κοινωνικοποίηση και διεκδίκηση της οικονομικής εξουσίας από την εργατική τάξη. Συντέλεσες στην δημιουργία μιας άβουλης και ανεύθυνης εργατιάς, αποκομμένης από το κοινωνικό γίγνεσθαι, που η μόνη της έγνοια είναι ο μισθός και η σύνταξη της.
Κάποτε ήταν καλύτερα τα πράγματα σύντροφε. Κάποτε πρωτοστατούσες στην δημιουργία συνεταιρισμών, στην αυτοοργάνωση των εργατών και των αγροτών. Δημιουργούσες πολυμετοχικές εταιρίες, οι οποίες βασίζονταν σε διαφορετικές και ανθρώπινες αρχές. Προωθούσες την δική σου πρόταση για το επιχειρείν αντί να το δαιμονοποιείς. Κάποτε ήσουν η πρωτοπορία της εκπαίδευσης. Δημιουργούσες μορφωτικούς συλλόγους με δική σου πρωτοβουλία, και είχες την δική σου πρόταση για την εκπαίδευση. Σήμερα απαξιώνεις οτιδήποτε μη κρατικό, την ώρα που οι δικοί σου μορφωτικοί σύλλογοι έχουν καταντήσει ταβέρνες και χαρτοπαιχτικές λέσχες.
Άλλαξες σύντροφε. Μετέτρεψες ένα κίνημα που άλλαζε την κοινωνία σε μια στείρα μηχανή παραγωγής ψήφων και εξυπηρέτησης βραχυπρόθεσμων στόχων. Εκμηδένισες την κοινωνική σου προσφορά προσκολλημένος σε ένα στείρο κοινοβουλευτισμό και σε ένα ανούσιο κυνήγι εξουσίας. Αντικατέστησες την κοινωνικοποίηση και τον σοσιαλισμό με ένα στρεβλό και επικίνδυνο κρατισμό. Κατάντησες σαν τους υπόλοιπους αλλά με διαφορετική πελατειακή βάση. Δεν θέλεις πλέον να αλλάξεις τον κόσμο. Θέλεις απλά να βολεύεις πρόσκαιρα το ακροατήριο σου μέχρι τις επόμενες εκλογές. Δεν ονειρεύεσαι σοσιαλισμό. Ονειρεύεσαι να κερδίσεις καμιά αύξηση, καμιά συλλογική σύμβαση, κανένα επίδομα, ως παρακάτω, ως την επόμενη κάλπη, και πάλι από την αρχή.
Δεν σε πολεμώ σύντροφε. Όλα όσα σου είπα, φιλικά στα λέω. Σου έγραψα επιστολή απλά γιατί απέτυχες ακόμα και στο πιο βασικό. Στην δημοκρατία. Κάποτε τα λέγαμε κάθε βδομάδα και αποφασίζαμε μαζί. Σήμερα με ψάχνεις μια φορά το χρόνο, άντε κάθε έξι μήνες το πολύ. Τις υπόλοιπες μέρες μιλάς εκ μέρους μου χωρίς καν να με ρωτήσεις. Για πράγματα που ούτε καν έχουμε αποφασίσει.
Να ξέρεις ότι εγώ δεν απογοητεύομαι και θα συνεχίσω να θέλω ένα διαφορετικό κόσμο. Ένα κόσμο όπου ο καθένας θα είναι κύριος του εαυτού του και της εργασίας του και ταυτόχρονα υπεύθυνος για την κοινωνία που ζει. Θα συνεχίσω τον αγώνα μου αλλά με τον δικό μου τρόπο. Και αυτό γιατί δεν μετρώ την επιτυχία με ποσοστά και ψήφους. Οι εκλογές δεν είναι αυτοσκοπός. Θα συνεχίσω τον αγώνα στους χώρους που εγώ θεωρώ σημαντικούς, στους χώρους παραγωγής και στους χώρους εκπαίδευσης. Γιατί ονειρεύομαι διαφορετικούς ανθρώπους και διαφορετικές εργασιακές σχέσεις. Και αυτές οι διαφορές δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές μέσα σε γραφεία, πίσω από οθόνες υπολογιστών, βάσεις δεδομένων και λογιστικά βιβλία. Μπορούν να γίνουν αντιληπτές μόνο μέσω την άμεσης κοινωνικής επαφής, με ένα περίπατο στον δρόμο. Θα συνεχίσω επίσης να ονειρεύομαι μια διαφορετική Αριστερά. Μια Αριστερά με στρατηγική για ένα νέο άνθρωπο και όχι με τακτική για τις επόμενες εκλογές.
Στο επανιδείν σύντροφε και καλές επιτυχίες.
Γράφει: Παναγιώτης Χαραλάμπους