Μέχρι και την ώρα που σύρονταν αυτές οι γραμμές, τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν την επέκταση των συγκρούσεων των Κούρδων με την οργάνωση του «Ισλαμικού Κράτους», στα σοκάκια της πόλης Kobane.
Το μέλλον της πόλης αβέβαιο. Εδώ και ένα μήνα, οι Κούρδοι της Συρίας, στην ουσία «ελεύθεροι πολιορκημένοι» μέσα σε ένα τεράστιο αυτοδιοικούμενο θύλακα, δίνουν μια από τις σημαντικότερες μάχες για την ύπαρξη τους και για την κρατική τους οικοδόμηση. Επιβεβαιώνουν, ότι αποτέλεσαν και αποτελούν μια από τις συνεπέστερες δυνάμεις αντιμετώπισης του θρησκευτικού φανατισμού στην περιοχή. Πιθανή πτώση της Kobane, θα έχει ίσως αλυσιδωτές και μακροχρόνιες επιπτώσεις σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Ποια είναι λοιπόν η σημασία της πόλης και της κουρδική αντίστασης;
Γιατί είναι σημαντική η Kobane για το «Ισλαμικό Κράτος»;
Η ισλαμιστική οργάνωση ελέγχει πλήρως την πόλη Tel-Abyad (απέναντι από την πόλη Akçakale της Τουρκίας), την πόλη Carablus (απέναντι από την πόλη Karkamış της Τουρκίας), αλλά και την πόλη Rakka. Όπως φαίνεται στο χάρτη, στο κέντρο αυτού του τριγώνου βρίσκεται η Kobane. Η προοπτική κατάκτησής της από το «Ισλαμικό Κράτος» θα προσδώσει στην οργάνωση δυνατότητες μεγαλύτερης επικοινωνίας στη βάση μιας διευρυμένης εδαφικής έκτασης μέσα στη Συρία. Η ένωση αυτού του τριγώνου πιθανόν να ενισχύσει την πορεία ισλαμικής κρατικής οικοδόμησης, ενώ την ίδια στιγμή θα προσφέρει τη δυνατότητα ανατροφοδότησης του «Ισλαμικού Κράτους» και σε άλλες συριακές περιοχές που επηρεάζει. Παράλληλα, αναμένεται να αποδυναμώσει σημαντικά και να θέσει σε κίνδυνο και τις υπόλοιπες αυτόνομες κουρδικές περιοχές εντός Συρίας.
Γιατί είναι σημαντική η Kobane για την Τουρκία;
Η πόλη αποτελεί ένα από τα κρισιμότερα σημεία των συνόρων της Τουρκίας με τη Συρία, το οποίο ακόμα δεν ελέγχεται από το «Ισλαμικό Κράτος». Όμως την ίδια στιγμή, αποτελεί και το νέο παραδειγματικό τοπίο της «δικαίωσης» της κουρδικής αυτοδιάθεσης. Με λίγα λόγια συμβολίζει την ικανότητα του ΡΚΚ και του Κόμματος της Δημοκρατικής Ένωσης (PYD είναι η συριακή πτέρυγα της γνωστής ένοπλης κουρδικής οργάνωσης) να αξιοποιούν την περιφερειακή συγκυρία προς όφελος της υπόθεσης της «Δημοκρατικής Αυτονομίας». Δηλαδή της επίσημης στρατηγικής του κουρδικού κινήματος της περιοχής. Συνεπώς η Τουρκία στην Kobane,αντιμετωπίζει ένα από τα μεγαλύτερα διλήμματα, τα οποία μάλιστα φαίνεται να ενεργοποιούν και την εσωτερική της αποσταθεροποίηση. Είτε θα έχει επίσημα σύνορα με το «Ισλαμικό Κράτος», είτε με ένα νέο και δυναμικότερο κουρδικό κρατικό μόρφωμα.
Γιατί είναι σημαντικός ο δίκαιος πόλεμος των Κούρδων;
Η πόλη Kobane είναι μία από τις τρεις σημαντικότερες περιοχές του αυτόνομου καντονίου της Rojava. Στα δυτικά της Kobane βρίσκεται η πόλη Erfin και στα ανατολικά η πόλη Cizir. Από το Νοέμβριο του 2013, η «επαναστατημένη Rojava», όπως αποκαλείται η περιοχή, ανακήρυξε την αυτονομία της εντός Συρίας και προχώρησε στην εγκαθίδρυση προσωρινής κυβέρνησης με τη συνεργασία του Κόμματος της Δημοκρατικής Ένωσης και του Κουρδικού Εθνικού Συμβουλίου. Τον Ιανουάριο του 2014, εγκρίθηκε το προσωρινό της Σύνταγμα με τη συμμετοχή όλων των κουρδικών λαϊκών συμβουλίων της περιοχής. Σε αδρές γραμμές, το Σύνταγμα προβλέπει τη δημιουργία ενός νέου «κοινωνικού συμβολαίου» που να διασφαλίζει πλήρως το δικαίωμα στην εργασία, στην υγεία, στην παιδεία, στην κοινωνική ασφάλιση και στέγαση. Το Σύνταγμα φέρει τις βασικές πτυχές της επίσημης στρατηγικής των οργανωμένων Κούρδων που επικεντρώνεται στην προγραμματική θέση για «Δημοκρατική Αυτονομία».
Η δραστηριότητα του PKK-PYD, ήταν καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξης μιας νέας αντίληψης για τη δημοκρατία και την ελεύθερη πολιτική συμμετοχή στην περιοχή. Η Rojava κατάφερε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να αποτελέσει ένα εναλλακτικό παράδειγμα στη διαδικασία της κουρδικής κρατικής οικοδόμησης και στον αγώνα για διασφάλιση των βασικών δικαιωμάτων. Όλα αυτά επιτεύχθηκαν σε ένα ιδιαίτερα έντονο περιβάλλον εμφυλιακών και όχι μόνο συγκρούσεων σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Η οργάνωση των λαϊκών συμβουλίων, των τοπικών κοινοβουλίων, των λαϊκών ομάδων προστασίας, αποτελούν μερικές από τις εναλλακτικές δομές στις οποίες διασφαλίστηκε ο πρωταγωνιστικός ρόλος της μεγάλης πλειοψηφίας των ακτημόνων αγροτών και εργατών του «Δυτικού Κουρδιστάν» (όπως αποκαλούν τις κουρδικές περιοχές της Συρίας). Η τομή επιτεύχθηκε με τη μαζική συμμετοχή των γυναικών σε όλες τις βαθμίδες της πολιτικής, αλλά και της στρατιωτικής διοίκησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1/3 των λαϊκών ομάδων προστασίας (YPG) που αντιστέκονται τώρα ενάντια στο θρησκευτικό φονταμενταλισμό, είναι γυναίκες. Έστω και αν ακόμα καταγράφονται πολλά ελλείμματα στην υπόθεση του εκδημοκρατισμού, η μαζική συμμετοχή των φτωχότερων στρωμάτων του κουρδικού πληθυσμού, κατέγραψε μια σημαντική φυγόκεντρη δυναμική-αιτία ίσως της φρίκης του «Ισλαμικού Κράτους». Όμως την ίδια στιγμή αυτές οι επιτυχίες του κουρδικού κινήματος στη Rojava προκάλεσαν την ανανέωση των οραμάτων για αυτοδιοίκηση και προκάλεσαν το θαυμασμό του σκορπισμένου σε τέσσερις χώρες κουρδικού πληθυσμού.
Η πόλη Kobane ουσιαστικά βρίσκεται σε πολιορκία. Οι αντοχές που επιδεικνύει απέναντι στη ξεκάθαρη υπεροπλία του «Ισλαμικού Κράτους», είναι αποτέλεσμα τόσο της εμπειρίας του PKK-PYD στο αντάρτικο, όσο και της θέλησης του κόσμου να προστατεύσει τις συνθήκες βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου που πέτυχε τα τελευταία χρόνια, σε σύγκριση με την ανέχεια που βιώνει η υπόλοιπη Συρία. Τελικά, η οργάνωση των Κούρδων και το περιεχόμενο των πολιτικών τους, σηματοδοτούν τη συνεπέστερη ίσως φωνή δημοκρατικής κοσμικότητας ενάντια στο θρησκευτικό φανατισμό. Όμως την ίδια στιγμή ο πολιτικός και στρατιωτικός κυνισμός που δείχνουν άλλες χώρες της περιοχής, με «έξοχο» παράδειγμα την Τουρκία, θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τα κεκτημένα των Κούρδων, όχι μόνο την ίδια την ύπαρξη τους, αλλά και τα κεκτημένα μιας κοιτίδας του ανθρώπινου πολιτισμού όπως η Μέση Ανατολή.
Γράφει: Νίκος Μούδουρος
