Στην προηγούμενη ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η Επιτροπή παρουσίασε μια λευκή βίβλο για το μέλλον της ΕΕ.
Η λευκή βίβλος αποτελεί πάντοτε προσχέδιο για νομοθετικά δεσμευτικά κείμενα τα οποία εκπονεί η ΕΕ. Ως απάντηση στην κρίση της ΕΕ, αναπτύχθηκαν πέντε σενάρια για το πώς προχωρά η ΕΕ. Τα σενάρια κινούνται στη λογική της συνέχισης και της εμβάθυνσης των νεοφιλελεύθερων πολιτικών λιτότητας οδηγώντας στην ΕΕ πολλών ταχυτήτων. Του πλούσιου πυρήνα του ευρώ και της φτωχής περιφέρειας.
Ο τίτλος του κάθε ενός από τα σενάρια αποτελεί και την περίληψη του. Το πρώτο σενάριο ονομάζεται «συνεχίζοντας». Συνέχιση δηλαδή των πολιτικών της ΕΕ όπως σήμερα. Το δεύτερο ονομάζεται «τίποτα περισσότερο από την ενιαία αγορά». Δηλαδή να ενισχυθούν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές σκληρής λιτότητας και μνημονίων, αλλά η ΕΕ να μην έχει λόγο στις υπόλοιπες πολιτικές των κρατών μελών. Το τρίτο προτρέπει όσα κράτη μέλη θέλουν να ενδυναμώσουν τους δεσμούς τους σε πολιτικό επίπεδο να το κάνουν. Το τέταρτο σενάριο ονομάζεται «κάνοντας λιγότερα πιο αποτελεσματικά» και προτείνει να επιλεγούν ορισμένοι τομείς στους οποίους να εμβαθύνει η συνεργασία από όλους. Τέλος, το τελευταίο σενάριο ουσιαστικά προωθεί την πλήρη ομοσπονδοποίηση της ΕΕ. Προφανώς σε όλα τα σενάρια ο συνδετικός κρίκος της συνεργασίας των κρατών μελών δεν είναι η αλληλεγγύη και η κοινωνική ανάπτυξη των λαών αλλά η εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς, των εμπορικών και των οικονομικών σχέσεων. Αυτές τις σχέσεις και πολιτικές τις είδαν οι λαοί στην πράξη τουλάχιστον άπο τη συνθήκη του Μάαστριχτ και μετά. Είναι οι πολιτικές σκληρής λιτότητας και μνημονίων που διέλυσαν το κοινωνικό κράτος, ξεπουλούν τον δημόσιο πλούτο διαλύουν τις εργασιακές σχέσεις, αυξάνουν την ανεργία (ιδιαίτερα των νέων) και οδηγούν στη φτωχοποίηση των λαών.
Όμως οι οικονομικές και πολιτικές ελίτ της ΕΕ δεν μπορούν να αγνοήσουν άλλο τα προβλήματα που δημιουργούν οι πολιτικές τους. Ήδη ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλόντ Γιούνκερ στην ομιλία του για την κατάσταση στην Ένωση το Σεπτέμβρη του 2016 δήλωνε πως η ΕΕ δεν θα γίνει η Άγρια Δύση του κοινωνικού ντάμπιγκ. Ότι χάνει τον κοινωνικό της χαρακτήρα και πως αυτές οι γενιές των νέων ζούν σε χειρότερη κοινωνικοοικονομική κατάσταση από τους γονείς τους.
Στην Κύπρο παρόλο το successstory που διακηρύσσει συνεχώς η κυβέρνηση Αναστασιάδη - ΔΗΣΥ και τον τερματισμό του μνημονίου, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική όπως παρουσιάζεται από την πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κυπριακή οικονομία. Μέσα αναγνωρίζεται το προφανές: Η οικονομική κρίση οδήγησε σε αύξηση των ανισοτήτων, του κινδύνου φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αντικατοπτρίζοντας την επιδείνωση των κοινωνικών συνθηκών κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η ανεργία μειώθηκε μεν, αλλά παραμένει σε υψηλά επίπεδα, την ίδια ώρα που η χαμηλόμισθη και ανασφαλής εργασία αυξάνεται. Οι δείκτες σχετικά με τον κίνδυνο της φτώχειας και τον κοινωνικό αποκλεισμό χειροτέρευσαν. Οι μισθοί των εργαζομένων μειώνονται συνεχώς και η φτώχεια των εργαζομένων αυξήθηκε. Οι αναπτυξιακές προοπτικές παραμένουν μειωμένες. Η εισοδηματική ανισότητα έχει σκαρφαλώσει σε υψηλά επίπεδα και εξακολουθεί να αποτελεί πηγή ανησυχίας. Ο τομέας της υγείας χαρακτηρίζεται από αναποτελεσματικότητα που περιορίζει την πρόσβαση σε κατάλληλη και αποτελεσματική περίθαλψη. Την ίδια ώρα που οι κυβερνώντες πανηγυρίζουν ότι οι δείκτες και οι αριθμοί ευημερούν, ο λαός φτωχοποιείται.
Παρόλες λοιπόν τις εν πολλοίς σωστές αναλύσεις της ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την κοινωνική κατάσταση στην ένωση και τα κράτη μέλη, συνεχίζουν τις ίδιες νεοφιλελεύθερες συνταγές. Η Επιτροπή πάει ένα βήμα πιο πέρα και με τα πέντε σενάρια που καταθέτει στο τραπέζι οδηγεί την ΕΕ σε μια ένωση πολλών ταχυτήτων. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας και μνημονίων δεν ανατρέπονται ούτε με τις λευκές βίβλου, ούτε με τις εκθέσεις για την κυπριακή οικονομία που προτείνουν αντιλαϊκές «μεταρρυθμίσεις». Ανατρέπονται μόνο με την οργάνωση, την ενδυνάμωση των λαϊκών αγώνων και για κοινωνική ανάπτυξη προς όφελος των λαών.
Γράφει: Νεοκλής Συλικιώτης
