Οι επικείμενες Ευρωεκλογές ξαναφέρνουν στο προσκήνιο μια σειρά ερωτημάτων σχετικά με το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικά όσον αφορά την τελική μορφή της: προτιμούμε ομοσπονδιακή ή διακυβερνητική ένωση;
Μέσω των Ευρωεκλογών, όμως, δεν αποφασίζουμε το μέλλον της Ευρώπης από αυτή την σκοπιά, δεν τοποθετούμαστε υπέρ ή κατά της τελικής μορφής της διαδικασίας ολοκλήρωσης. Αυτό το ζήτημα απασχολεί περισσότερο τις Κυβερνήσεις των κρατών μελών για τυχόν τροποποίηση των Συνθηκών. Όχι. Η ψήφος μας θα διευκρινίσει την πολιτική κατεύθυνση της Ένωσης για την επόμενη πενταετία, ή τουλάχιστον θα την επηρεάσει.
Όντως, η ολοκλήρωση της Ένωσης και η εξέλιξη των πολιτικών της εξαρτιώνται από τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα στα διάφορα κράτη μέλη και το Ευρωκοινοβούλιο. Το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές πολιτικές εξόδου από την κρίση πήραν τη μορφή που έχουν, καλώντας για όλο και περισσότερο νεοφιλελεύθερες πολιτικές που υπομονεύουν συστηματικά τα κοινωνικό-οικονομικά μας δικαιώματα, δεν μπορεί να καταλογιστεί «στις Βρυξέλλες». Από μόνοι τους, οι θεσμοί της ΕΕ είναι ουδέτεροι, ούτε καλοί ούτε κακοί, οι πολιτικές κατευθύνσεις και αποφάσεις παίρνονται από τους φορείς των θεσμών. Μπορεί κανείς να ξαφνιαστεί για τις αποφάσεις που πάρθηκαν τα τελευταία χρόνια όταν στις θέσεις κλειδιά ήταν ο Barroso, ο Juncker, ο Van Rompuy, ο Rehn, η Merkel και ο Sarkozy;
Γι’ αυτό η μαζική συμμετοχή στις ευρωεκλογές όλων αυτών που διαφωνούν με την τρέχουσα πορεία την Ένωσης είναι τόσο σημαντική. Διαλέγοντας το ένα ή το άλλο κόμμα, μπορούμε να επηρεάσουμε τη στάση του κοινοβουλίου όσον αφορά ένα πολύ ευρύ φάσμα πολιτικών και συνεπώς και τις ευρωπαϊκές αποφάσεις. Θέλουμε η οικονομία να υπηρετεί τις επιχειρήσεις ή γενικότερα την κοινωνία; Θέλουμε να προχωρήσουμε προς μια περιβαλλοντικά υπεύθυνη οικονομία ή όχι; Θέλουμε να είμαστε μια ανοιχτή κοινωνία που αναπτύσσεται μέσω της πολιτιστικής πολυμορφίας ή όχι; Θέλουμε ο επόμενος Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να είναι ο Juncker, ο Schulz, ο Verhofsadt ή ο Τσίπρας;
Πράγματι, αυτές οι εκλογές έχουν μια ενδιαφέρουσα καινοτομία στο ότι θα επηρεάσουν άμεσα το διορισμό και στη συνέχεια την εκλογή του νέου Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Συνθήκη της Λισαβόνας προβλέπει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα αποφασίσει ποιός θα είναι ο Πρόεδρος της Επιτροπής λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών. Αυτό έχει ερμηνευθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως εξής: κάθε πολιτική ομάδα διόρισε έναν υποψήφιο και θα προταθεί στο Συμβούλιο ο υποψήφιος της ομάδας που θα βγει κερδισμένη από τις εκλογές. Εφόσον το Κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει την απόφαση του Συμβουλίου, συμφέρει το Συμβούλιο κα ακολουθήσει την πρόταση του Κοινοβουλίου. Για πρώτη φορά, τον προεξάρχοντα λόγο στο διορισμό του επικεφαλής της Επιτροπής θα έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και δηλαδή οι πολίτες. Έτσι, λοιπόν, στο ερώτημα ποιά Ευρώπη θα έχουμε αύριο, σημαντική θα είναι και η δική μας συνεισφορά, εκφραζόμενη μέσα από την ψήφο μας.
Γράφει: Κυριάκος Τριανταφυλλίδης