Μια από τις πιο πονεμένες ιστορίες της κυπριακής κοινωνίας είναι αυτή με τη διαχείριση των σκύλων και η εγκληματική αδιαφορία του κράτους όλα αυτά τα χρόνια.
Όλοι γνωρίζουν το πρόβλημα. Οι φιλοζωικές οργανώσεις, οι ευαισθητοποιημένοι πολίτες και οι Τοπικές Αρχές έχουν τραγικές ιστορίες να πουν. Υπάρχουν τόποι που για να τους επισκεφθεί κανείς, χρειάζεται γερό στομάχι. Στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος έχει ξεκινήσει η συζήτηση για βελτίωση του νόμου για τους σκύλους αλλά πολύ φοβάμαι ότι όποιες και να είναι οι πρόνοιες που θα ψηφιστούν δε θα αλλάξει τίποτα. Και πριν 14 χρόνια είχαμε τη νομοθεσία 184/2002 σε ισχύ με διάφορες πρόνοιες και ούτε με αυτή πετύχαμε την μείωση των αδέσποτων γιατί απλά δεν εφαρμοζόταν και δεν ξέρω πως τώρα έτσι ξαφνικά, θα γίνουμε όλοι νομοταγείς.
Από την άλλη, αν ψάξει κάποιος στο διαδίκτυο θα βρει πολλές πληροφορίες και επιτυχημένες πολιτικές άλλων χωρών οι οποίες κατατάσσουν την αποτελεσματική νομοθεσία σαν μόνο μια από τις πολλές δράσεις που πρέπει να αναλάβει ένα κράτος. Οι επιτυχημένες πολιτικές που ακολούθησαν άλλες χώρες είναι γνωστές και θα μπορούσαμε και εμείς να τις υιοθετήσουμε αλλά αδιαφορούμε.
Έπρεπε να είχαμε σχεδιάσει μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη διαχείριση των αδέσποτων.
Μια τέτοια πολιτική θα εξετάσει πρώτα από πού προέρχονται τα αδέσποτα, ποιος είναι ο αριθμός τους και ποια τα προβλήματα που δημιουργούνται. Για να μπορεί να υπάρχει συνεχής αξιολόγηση των προγραμμάτων δράσης αλλά και για να είναι πιο στοχευμένα τα μέτρα είναι απαραίτητο να προηγηθεί μια μελέτη που να εντοπίζει με ποιους τρόπους καταλήγουν τα σκυλιά να είναι αδέσποτα. Η εγκατάλειψη του ζώου από κυνηγούς και ασυνείδητους ιδιοκτήτες, η ανεξέλεγκτη αναπαραγωγή, η ανάγκη για εξεύρεση τροφής είναι μόνο μερικοί από τους λόγους για τον μεγάλο αριθμό των αδέσποτων που έχουμε στην Κύπρο. Παράλληλα μία ολοκληρωμένη πολιτική για τη διαχείριση των αδέσποτων θα πρέπει να αξιολογήσει τους κινδύνους στην υγεία του ανθρώπου και στη φύση αλλά και τα μέτρα που πρέπει να παρθούν για την ευημερία αυτών των ζώων.
Ένα άλλο συστατικό μιας ολοκληρωμένης πολιτικής είναι η Διαχείριση του πληθυσμού με τη λήψη μίας σειράς μέτρων που θα λειτουργούν συνδυαστικά και θα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων νομοθετικά μέτρα, εκστρατείες ενημέρωσης και εκστρατείες στειρώσεων και εμβολιασμού. Παράλληλα θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την ενίσχυση των καταφυγίων σκύλων και θα πρέπει να οργανωθούν εκστρατείες ώστε ο πολίτης να ενημερώνεται για τα πλεονεκτήματα απόκτησης σκύλου από τα καταφύγια. Ένα μέτρο προς αυτή την κατεύθυνση θα ήταν για παράδειγμα η απαγόρευση πώλησης σκύλων από Pet Shops. Αυτό θα οδηγούσε όσους θέλουν σκύλους στα καταφύγια. Η χειρότερη συνέπεια που προκύπτει από την αδιαφορία του κράτους να λάβει μέτρα για τη μείωση του αριθμού των αδέσποτων, είναι ότι αυτά οδηγούνται στην ευθανασία. Όλα τα πιο πάνω είναι φυσικό να αποτύχουν αν οι ιδιοκτήτες σκύλων δεν συμπεριφέρονται υπεύθυνα. Θα πρέπει να υπάρχει ένα σωστό νομοθετικό πλαίσιο που να μειώνει τις πιθανότητες παραβιάσεων μαζί με αυστηρή εφαρμογή των προνοιών.
Η ανάπτυξη μιας πολιτικής με τόσες δυσκολίες, η εφαρμογή και η συνεχής αξιολόγηση είναι αρκετά πολύπλοκη και δεν μπορεί να αφεθεί μόνη της να δουλέψει. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να συσταθεί ένα σώμα με εκπροσώπους από όλους όσους έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν στην εφαρμογή και συνεχή βελτίωση των πιο πάνω. Για να μπορούμε να ελπίζουμε σε καλύτερες μέρες θα πρέπει να ετοιμαστεί πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο για τη σύσταση και λειτουργία του πιο πάνω σώματος που θα μας οδηγήσει σταδιακά στην οριστική επίλυση του προβλήματος.
Χωρίς τη συνεργασία και σωστή διαχείριση θα αποτύχουμε.
Τα αδέσποτα είναι πολλά, οι εθελοντές έχουν φτάσει στα όρια τους και δεν μπορεί να συνεχίσουμε να προσποιούμαστε είτε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα είτε ότι δεν είναι δικό μας.
Γράφει: Χαράλαμπος Θεοπέμπτου
