Οδεύουμε αισίως προς την 7η Μαΐου και τις κρίσιμες γενικές εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου δικαίως χαρακτηρίζονται οι πιο αμφίρροπες από το 1970 σύμφωνα με όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που εμφανίζουν το Εργατικό και το Συντηρητικό κόμμα να εναλλάσσονται οριακά στην πρώτη θέση, πέριξ του 33%, με την προοπτική αυτοδυναμίας να είναι σχεδόν απίθανη και για τους δύο.
Από κει και πέρα, την τρίτη θέση των ποσοστών (με περίπου 14%) φαίνεται να καταλαμβάνει το εθνικιστικό και αντιευρωπαϊκό UKIP του Nigel Farage, ακολουθούμενο από τους μέχρι πρότινος ελάσσονες κυβερνητικούς εταίρους Φιλελεύθερους Δημοκράτες με 8% και τους αριστεριστές Πράσινους στο 5%.
O ηγέτης των Εργατικών Ed Miliband, αφού νίκησε τον θεωρούμενο ως πιο χαρισματικό και φωτογενή αδελφό του στις εσωκομματικές εκλογές, φιλοδοξεί να είναι ο νέος πρωθυπουργός βάζοντας τροχοπέδη σε μια δεύτερη σερί νεοφιλελεύθερη πενταετία των Tories, ανάλογη της ανάλγητης εποχής της Μάργκαρετ Θάτσερ. Ο Εd, εκφραστής της παραδοσιακής-αριστερής πτέρυγας του κόμματος (στηριζόμενος από τον Gordon Brown) νίκησε οριακά τον David Miliband της πιο εκσυγχρονιστικής τάσης του «τρίτου δρόμου» (στηριζόμενος από τον Tony Blair). Η ενδοκομματική του επικράτηση οφείλεται στην συντριπτική υπεροχή στην ποσόστωση (1/3 του συνόλου) της ψήφου των συνδικάτων, παρόλο που ο David προηγείτο στις ψήφους των μελών και βουλευτών. Ο νεαρότερος Miliband, θεωρείται ο πιο αριστερός πρόεδρος των εργατικών από την εποχή του Michael Foot (αρχές δεκαετίας του 1980), έχοντας πάρει Μαρξιστική και αθεϊστική ανατροφή από τους μετανάστες στην Αγγλία γονείς του.
Το NHS (Εθνικό Σύστημα Υγείας) αποτελεί την ναυαρχίδα της προεκλογικής καμπάνιας των Εργατικών, με τον Miliband να υπόσχεται τη διάσωση του από κερδοσκοπικά συμφέροντα και μεταρρύθμιση του μέσα από την διάθεση μεγάλων κονδυλίων για πρόσληψη 36.000 περισσότερων γιατρών, νοσηλευτών και μαιών. Τα χρήματα θα απορροφηθούν από τη φορολόγηση των καπνοβιομηχανιών, την επιβολή φόρου στις πολυτελείς κατοικίες και την πάταξης της φοροδιαφυγής. Η επαγγελματοποίηση της πολιτικής ελίτ των ημερών μας, έδωσε το χρίσμα της προεκλογικής οργάνωσης στον David Axelrod, «στρατηγό» στους εκλογικούς θριάμβους του Barack Obama. Ο 45χρονος πρόεδρος δεσμεύτηκε πως θα χτίσει μια δικαιότερη βρετανική κοινωνία, με κεντρικό μήνυμα πως τα ισχυρά συμφέροντα δεν θα υπερβούν ποτέ τα συμφέροντα του εργαζόμενου λαού. Οι βασικές εξαγγελίες αποτελούν οι αυξήσεις φόρων για τους εύπορους, το τέλος της πολιτικής των χαμηλών αμοιβών, μειώσεις στα δίδακτρα σπουδών, πάγωμα στις τιμές των λογαριασμών ενέργειας για 20 μήνες. Παράλληλα, θα περιορίζει το δημοσιονομικό έλλειμμα και κρατικό χρέος, σε αντίθεση με τις προηγούμενες κυβερνήσεις τον Εργατικών που άφησαν το 2010 αυξημένο δημοσιονομικό έλλειμμα ύψους 11%.
Την στιγμή που οι ζάμπλουτοι της χώρας έχουν διπλασιάσει τη συνολική τους περιουσία από το ξέσπασμα της κρίσης (το 2009) μέχρι σήμερα, τα περισσότερα επιδόματα των παραγωγικών ηλικιών έχουν καταργηθεί και οι ιδιωτικοποιήσεις των τελευταίων χρόνων έχουν τινάξει στα ύψη τις τιμές στην ενέργεια, τα τρένα, το ταχυδρομείο και τις τηλεπικοινωνίες, οι Συντηρητικοί επιχειρούν ψηφοθηρικά να μεταμορφωθούν από ένα κόμμα λιτότητας, δημοσιονομικής πειθαρχίας και οικονομικά ασύμμετρης «ανάπτυξης» σε ένα κόμμα «συμπονετικού συντηρητισμού» με κοινωνικό πρόσωπο. Ο Cameron νεκρανάστησε παλιά θατσερικά εγχειρίδια που προβλέπουν σπίτι με ευνοϊκούς όρους σε οικογένειες με μεσαία εισοδήματα, μέσα από ιδιωτικοποίηση στις υπάρχουσες κοινωνικές κατοικίες των μη κερδοσκοπικών ενώσεων, στοχεύοντας στο «όνειρο μιας δημοκρατίας ιδιοκτητών» και του «δικαιώματος στην αγορά». Επιπρόσθετα, υπόσχεται κατάργηση φόρου εισοδήματος για χαμηλόμισθους εργαζόμενους, 30ωρη δωρεάν μέριμνα για παιδιά με εργαζόμενους γονείς κ.α., αποτυγχάνοντας όμως να δώσει επαρκείς απαντήσεις για την χρηματοδότηση τους.
Το έτερο μεγάλο προεκλογικό θέμα είναι η διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή της χώρας στην Ε.Ε., με τον Miliband να το απορρίπτει με σαφήνεια, σε αντίθεση με το Cameron που έχει δεσμευθεί να επαναδιαπραγματευθεί τη σχέση της M.B. με την Ε.Ε. πριν την διεξαγωγή του ως το 2017. Προφανώς ο ηγέτης των Tories προσπαθεί να κατευνάσει τους ευρωσκεπτικιστές οπαδούς του και να επανακτήσει τους αποστάτες ψηφοφόρους του προς το UKIP. Το δημοσκοπικά παράδοξο είναι ότι παρά την σημαντική άνοδο των ευρωσκεπτικιστών του UKIP τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό των Βρετανών οι οποίοι τάσσονται υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει φτάσει στο μέγιστο, έκτοτε που το όλο θέμα έχει τεθεί. Οι Εργατικοί προειδοποιούν ότι πιθανή νίκη των Tories και ένα τέτοιο δημοψήφισμα θα φέρει την Βρετανία αντιμέτωπη με περίοδο αστάθειας, εμπορικής απομόνωσης και οικονομικής αβεβαιότητας ανάλογης του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Κανένα από τα δύο μεγάλα παραδοσιακά κόμματα δεν αναμένεται να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία των 326 βουλευτών και τα σενάρια συγκρότησης της δεύτερης από το 1945 κυβέρνησης συνασπισμού ποικίλουν, εξαιτίας του απρόβλεπτου πλειοψηφικού-μονοεδρικού εκλογικού συστήματος. Οι συντηρητικοί πλήττονται κυρίως από το ευρωφοβικό και λαϊκιστικό UKIP που ζωντάνεψε το φάντασμα του δεξιού εξτρεμισμού, ενώ στην αντίπερα όχθη, οι Εργατικοί αιμορραγούν από το σοσιαλδημοκρατικό Εθνικό Σκωτικό Κόμμα (SNP) που αναμένεται να θριαμβεύσει στη Σκωτία και να στερήσει αρκετές έδρες από το πάλαι ποτέ προπύργιο του. To SNP καταγγέλλει το πρόγραμμα των κεντροαριστερών σαν παραπλήσια εκδοχή αυτού των Tories, επιδιώκοντας μια κυβέρνηση συνασπισμού μαζί τους με ισχυρότερη Σκωτία και ενάντια στην λιτότητα. Το μόνο που φαίνεται σίγουρο είναι η κατάρρευση του βρετανικού πολιτικού τοπίου ως δικομματικό. Αναμφίβολα όμως, η κρισιμότητα έγκειται στο ποιος θα πάρει την πρώτη εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Θα συνεχιστεί η συγκυβέρνηση Συντηριτικών-Φιλελεύθερων; Θα καταφέρει ο Ed να επαναφέρει την κοινωνική δικαιοσύνη στην χώρα και να αποτελέσει το προοδευτικό αντίβαρο του Μερκελισμού στην Ευρώπη; Θα συρθεί η χώρα σε ένα ιστορικό
δημοψήφισμα;
Οι απαντήσεις... λίαν συντόμως, very soon.
Γράφει: Δήμος Ιωακείμ
