Πρόσφατα ανακοινώθηκε το νέο Σχέδιο της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού (στο εξής ΑΝΑΔ) για Κατάρτιση Μακροχρόνια Ανέργων σε Επιχειρήσεις/Οργανισμούς.
Κανένας δεν αμφιβάλλει για τα θετικά που προκύπτουν μέσα από αυτά τα Σχέδια τα οποία δίνουν εξάμηνες οικονομικές και ψυχολογικές ανάσες στους ανέργους. Στην πραγματικότητα όμως, πέρα από αυτές τις ανάσες, όσο και αν συμβάλουν, στατιστικά τουλάχιστον, στη μείωση της ανεργίας, δεν καταφέρνουν να φέρουν ουσιαστική επίλυση των μακροχρόνιων προβλημάτων απασχόλησης. Αυτές οι εμβαλωματικές λύσεις δεν βγάζουν τον άρρωστο από την εντατική και σίγουρα δεν του δίνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο. Στην πραγματικότητα κρύβουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί και πίσω από φτιαχτά στατιστικά νούμερα.
Δεν είμαι απαισιόδοξη ούτε μου αρέσει να μειώνω τα Σχέδια για τα οποία εργάστηκαν δεκάδες ώρες οι υπάλληλοι των αρμοδίων τμημάτων μέχρι να τα ετοιμάσουν και κυρίως για να βρουν τους πόρους να τα υλοποιήσουν. Αντίθετα. Είμαι και εγώ από εκείνους που αγωνίζονται καθημερινά για να επιβιώσουν οικονομικά και βλέπω τις αντικειμενικές δυσκολίες για να βρει κανείς δουλειά. Σήμερα η καλύτερη εργασία που μπορεί να βρει ένας νέος είναι αμειβόμενη γύρω στα 1250 ευρώ (αυτό εξάλλου είναι και το μέγιστο ποσό που επιχορηγεί το εν λόγω Σχέδιο - μικτά πάντα). Ακόμα και με αυτούς τους όρους, ο άνεργος που καταφέρνει να μπει στο εν λόγω Σχέδιο λέει «Δόξα τω Θεώ που έχω μια δουλειά».
Αυτό που με ανησυχεί είναι που ενώ η Κυβέρνηση γνωρίζει πως το κόστος ζωής είναι ιδιαίτερα υψηλό (βλ. έρευνα της Eurostat για τις τιμές βασικών αγαθών), πριμοδοτεί μισθούς που κυμαίνονται στα χίλια ευρώ με το επικοινωνιακό σλόγκαν «αυτό είναι το καλύτερο που μπορείς να πετύχεις» (είτε στην ΑΝΑΔ, είτε στο στρατό). Είναι η ίδια κυβέρνηση (όπως και η προηγούμενη) που εξαναγκάζει τους νέους να βρουν εργασία ως αυτοεργοδοτούμενοι μέσα από την παροχή υπηρεσιών με τη χαμηλότερη τιμή (!). Είναι η ίδια κυβέρνηση που έχει χρήματα για λιμουζίνες αλλά όχι για δασοπυροσβέστες…αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.
Ξέρω πως υπάρχει η αντίληψη πως στην Κύπρο οι «κύριοι με τα λευκά κολάρα» και κάποιοι άλλοι υψηλόβαθμοι καλοπληρώνονταν (και ναι κάποιοι καλοπληρώνονται ακόμη) χωρίς να δουλεύουν, γι΄ αυτό και χρειάζεται να γίνει νοικοκύρεμα. Κανένας δεν αμφιβάλλει για αυτό. Το νοικοκύρεμα όμως δεν σημαίνει να γεμίζει ο τόπος υποαπασχολούμενους ή ημι-αμοιβόμενους προσοντούχους εργαζομένους, με ημερομηνία λήξης μάλιστα, απλά και μόνο για να μειωθεί το ποσοστό της ανεργίας.
Ψάχνω ακόμα να βρω το Σχέδιο εκείνο που θα έχει ως στόχο την ανάπτυξη των θέσεων εργασίας σε παραγωγικούς τομείς. Εκείνο που θα δώσει την ευκαιρία εργοδότησης σε νέους επιστήμονες στα κέντρα εκείνα στα οποία ονειρεύτηκαν να δουλέψουν. Όχι από φιλοδοξία αλλά από αγάπη προς την επιστήμη! Ψάχνω εκείνο το Σχέδιο που θα εξασφαλίζει στους νέους ένα μισθό ανάλογο των προσόντων τους.
Οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας παλεύουν πλέον για αυτονόητα δικαιώματα: για καταβολή Κοινωνικών Ασφαλίσεων από τον εργοδότη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Δεν αναφέρομαι σε ταμείο προνοίας, συλλογικές συμβάσεις ούτε σε αμειβόμενη υπερωριακή απασχόληση διότι οι 19χρονοι θα ρωτήσουν «τι είναι αυτά;» και οι 40άρηδες θα νοσταλγήσουν παλιές ένδοξες εποχές. Το ζητούμενο δεν είναι να πηγαίνουμε «στύλον στύλον άνεση». Θέλω να πιστεύω πως έχουμε ακόμη όραμα και στόχους για τη νέα γενιά. Πως υπάρχει η θέληση να γίνουμε μια κοινωνία όπου οι αυτόχθονες (και όχι μόνο) επιστήμονες θα μπορούν να εφαρμόσουν τα αποτελέσματα των ερευνών τους εντός Κύπρου σε παραγωγικούς τομείς. Ότι θα δώσουμε αληθινά κίνητρα ώστε να αναπτυχθεί η μεταποίηση και η εξαγωγική δραστηριότητα τοπικών προϊόντων. Ευελπιστώ πως θα κάνουμε επιτέλους αυτό το Σχέδιο που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας με προοπτική και ανέλιξη. Ένα Σχέδιο που θα φέρει την πραγματική ανάπτυξη και θα μας χαρίσει το χαμόγελο που χάσαμε.
Γράφει: Μαρία Παναγιώτου