Μια μεγάλη κρίση προσφέρει μοναδική ευκαιρία για στροφή στην καινοτομία και αναζήτηση λύσεων έξω από το κουτί (out of the box).
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι, αλλά αναφέρουμε χαρακτηριστικά δύο. Στην εμφάνιση ενός γιγαντιαίου προβλήματος, όλες οι γνωστές λύσεις και προσεγγίσεις δεν λειτουργούν. Επίσης, οι εμπλεκόμενοι μπορεί να γίνουν πιο συνετοί, και πιο πρόθυμοι να ακούσουν όλες τις απόψεις και συνενώνουν δυνάμεις για να επιβιώσουν. Μέσα στο πιο πάνω πλαίσιο, τολμούμε ως μη “ειδικοί” να προτείνουμε μια προσέγγιση-λύση στο παρόν οικονομικό πρόβλημα της Κύπρου αλλά και άλλων χωρών που αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα.
Οι αγορές μπαίνουν σε ύφεση η οποία σε κάποιο βαθμό είναι αποτέλεσμα της πραγματικής οικονομικής κρίσης, αλλά ίσως και σε μεγαλύτερο βαθμό είναι αποτέλεσμα έλλειψης ρευστού, ψυχολογικής απογοήτευσης, άγχους και φόβου που καλλιεργούνται από ανεύθυνους πολιτικούς και υστερόβουλους οικονομολόγους. Η Κυπριακή κρίση σχετίζεται και με τη διεθνή αδυναμία του συστήματος να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της εποχής καθώς επίσης και τις βρώμικες διαθέσεις και στρατηγικές του διεθνούς κεφαλαίου και κάποιων χωρών.
Οι παγκόσμιες κοινωνίες καλούνται να στραφούν στην καινοτομία για ανάπτυξη συστημάτων πραγματοποίησης δοσοληψιών μεταξύ του κράτους και των πολιτών του για την ικανοποίηση των βασικών λειτουργιών της οικονομίας ανεξάρτητα από το ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα που είναι επιρρεπές στον πόλεμο των χρηματαγορών εναντίον των κρατών στη προσπάθεια τους να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους πάση θυσία.
Πρόταση
Η χώρα δεν δικαιούται να “τυπώσει” χρήμα, αφού ανήκει στην Ευρωζώνη αλλά μπορεί να υιοθετήσει ένα νέο σύστημα ηλεκτρονικού “χρήματος” και να πληρώνει με αυτό ένα ποσοστό των μισθών, συντάξεων, επιδομάτων καθώς και των υποχρεώσεων του σύμφωνα με κρατικά συμβόλαια.
Πρακτικά το κράτος δημιουργεί, με νόμο, πιστωτικό λογαριασμό το ύψος του οποίου θα υπολογιστεί από την κεντρική τράπεζα ούτως ώστε να εξασφαλίζεται μια ικανοποιητική ρευστότητα στην αγορά. Το κράτος παραχωρεί πιστώσεις αντί πληρωμών για ένα ποσοστό των τοπικών οφειλών του. Το ποσοστό αυτό θα μπορούσε να είναι 20% και να ρυθμίζεται κατά τρόπον ώστε η ρευστότητα στην αγορά να μην προκαλεί πληθωρισμό. Οι αποδέκτες των πιστώσεων αγοράζουν αγαθά και υπηρεσίες και πληρώνουν τις οφειλές τους στο κράτος ηλεκτρονικά. Όλα τα υπόλοιπα των επιμέρους πιστωτικών λογαριασμών μειώνονται κατά ένα ποσοστό που θα μπορούσε να είναι για παράδειγμα 1% κάθε μήνα. Η πρόνοια αυτή ενισχύει την ρευστότητα και αυξάνει την φοροεισπρακτική ικανότητα του κράτους.
Ο λογαριασμός αυτός δεν μπορεί να αυξάνει το δημόσιο χρέος αφού θα εξαντληθεί σε κάποια χρόνια χωρίς να χρειαστεί οποιαδήποτε εξυπηρέτηση. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι αναλογεί με ένα δάνειο η ομόλογο το οποίο δεν χρειάζεται να αποπληρωθεί αφού αντι να αυξάνεται (μέσα από τον τόκο) μειώνεται (μέσα από το μηχανισμό απόσβεσης).
Τέλος, το εργαλείο αυτό είναι μόνο για εσωτερική χρήση και δεν επιτρέπονται συναλλαγές με το εξωτερικό, άρα δεν διέπεται από διεθνείς περιορισμούς. Η Ευρωζώνη με τους κατάλληλους χειρισμούς θα μπορούσε να επιτρέψει υπό τις παρούσες συνθήκες τη λειτουργία του συστήματος.
Μια ολοκληρωμένη ανάλυση της πρότασης θα δοθεί στη συμβουλευτική επιτροπή υπό τον κ. Πισσαρίδη και θα δημοσιευτεί σύντομα στα Κοινωνικά Δίκτυα για πλατειά συζήτηση.
Γράφει:Γιάννης Λαούρης και Ανδρέας Σώσειλος
