Η Σωτήρα και γενικότερα η ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου έχει βρεθεί εκ νέου στο επίκεντρο των συζητήσεων τους τελευταίους μήνες, σχετικά με την ανάγκη ισότιμης ανάπτυξης του παραλιακού μετώπου που εκτείνεται από την Αγία Θέκλα μέχρι και τον Ποταμό Λιοπετρίου. Πολλά έχουν γραφτεί σχετικά, αφήνοντας κάποτε και σκιές γύρω από τα κίνητρα και τις προθέσεις μας, πίσω από αυτή την προσπάθεια. Επομένως, είναι σημαντικό να τεθούν κάποια δεδομένα στη σωστή τους διάσταση, ώστε να διαμορφώσει ο κάθε πολίτης ολοκληρωμένη εικόνα για την κατάσταση στην περιοχή.
Τόσο εγώ προσωπικά όσο και το Δημοτικό Συμβούλιο Σωτήρας έχουμε θέσει εξαρχής πολύ ψηλά στις προτεραιότητές μας το ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος. Είμαστε οι πρώτοι που ανησυχούμε και προσπαθούμε να διαφυλάξουμε το περιβάλλον στην περιοχή, καθώς το θεωρούμε συγκριτικό πλεονέκτημα. Ο Δήμος Σωτήρας ίσως είναι ο πρώτος δήμος παγκύπρια που σχεδιάζει με δομημένο και συγκεκριμένο τρόπο το παραλιακό του μέτωπο πριν καν κτιστούν ξενοδοχεία. Σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούμε άναρχη ανάπτυξη, όπως μετά λύπης παρατηρούμε ότι συμβαίνει σε άλλες περιοχές της Κύπρου. Δε διεκδικούμε περισσότερα, αλλά ούτε και λιγότερα απ’ αυτά που δικαιούμαστε και προβλέπονται από το Τοπικό Σχέδιο, στο οποίο σημαντικός πυλώνας ήταν η προστασία του περιβάλλοντος.
Μεγάλη μερίδα του κόσμου πιθανότατα αγνοεί ότι το 2008, οι αρμόδιες Αρχές ενέταξαν στο Natura 2000 ακτογραμμή έκτασης 5 χλμ, από τον Μακρόνησο Αγίας Νάπας μέχρι και τον Ποταμό Λιοπετρίου, χωρίς εκ των προτέρων διαβούλευση με την τοπική Αρχή στη Σωτήρα. Παρά το γεγονός ότι η απόφαση αυτή λήφθηκε ερήμην μας, τη σεβόμαστε απόλυτα και μέχρι σήμερα εξακολουθούμε να στηρίζουμε την ύπαρξη Ζώνης Ειδικής Προστασίας στο παραλιακό μέτωπο Σωτήρας.
Το 2013 ξεκίνησε μια διαδικασία διαβουλεύσεων με όλους τους τοπικούς φορείς και τα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα, συμπεριλαμβανομένου του Τμήματος Περιβάλλοντος, η οποία οδήγησε, το 2020, στη δημοσιοποίηση του Τοπικού Σχεδίου για την επαρχία Ελεύθερης Αμμοχώστου. Το παραλιακό μέτωπο Σωτήρας είναι ανάμεσα στις Τουριστικές Ζώνες που αυτό καθορίζει, για τις οποίες ισχύουν οι τύποι και οι συντελεστές ανάπτυξης που καταγράφονται στο Σχέδιο Πολεοδομικών Ζωνών και εμπλουτίζονται ή διαφοροποιούνται από επιμέρους πρόνοιες, μέτρα πολιτικής, σχέδια παροχής κινήτρων κ.ο.κ. Σύμφωνα με το Σχέδιο, η Πολεοδομική Αρχή έχει τη διακριτική ευχέρεια να επιτρέπει αναπτύξεις με μεγαλύτερους συντελεστές ανάπτυξης, ενώ και η νομοθεσία παρέχει το δικαίωμα σε όλους να αιτηθούν για τη χορήγηση αδειών κατά παρέκκλιση.
Ωστόσο, έξι μόλις μήνες μετά τη δημοσιοποίηση του Τοπικού Σχεδίου, εκπονήθηκε με συνοπτικές διαδικασίες -και πάλι ερήμην μας, παρά τις πρόνοιες της νομοθεσίας- Έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης, η οποία ουσιαστικά ήρε την όποια ευελιξία καθορίστηκε από το Τοπικό Σχέδιο και αναίρεσε αρκετές από τις πρόνοιές του. Ως τοπική Αρχή, έχουμε τις επιφυλάξεις μας κατά πόσο τα οριζόντια και απόλυτα μέτρα της συγκεκριμένης έκθεσης εξυπηρετούν τους -ορθούς κατά τα άλλα- στόχους που καταγράφονται σε αυτήν. Ο απόλυτος τρόπος διαχείρισης που έχει εισαγάγει είναι κάθετα αντίθετος με το τι προβλέπει το Τοπικό Σχέδιο και βάζει την τουριστική μας περιοχή σε πολύ μειονεκτική θέση σε σύγκριση με άλλες τουριστικές περιοχές. Είναι ενδεικτικό πως σήμερα εκκρεμούν αιτήσεις για αδειοδότηση τριών αναπτύξεων στην περιοχή, οι οποίες, αν και είναι ενδεχομένως οικολογικά-περιβαλλοντικά προτιμητέες, εντούτοις πιθανόν να απορριφθούν χωρίς καν να εξεταστούν επί της ουσίας για τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, λόγω της έκθεσης. Τουναντίον, η άκριτη εφαρμογή των προνοιών της θα έχει σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, καθώς προωθεί το μαζικό τσιμέντωμα μεγάλων τεμαχίων, με συνεπακόλουθο την καταστροφή της τουριστικής περιοχής. Εμείς υποστηρίζουμε ότι η κάθε πρόταση θα πρέπει να αξιολογείται ξεχωριστά και όχι να απορρίπτεται εκ των προτέρων στη βάση μιας έκθεσης που σχεδιάστηκε παράτυπα.
Αυτό που διεκδικούμε είναι ένα καλύτερο μέλλον για όλους στην ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου, το οποίο να φέρει ποιοτικές θέσεις εργασίας, ολόχρονη απασχόληση, επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας που θα δώσουν πραγματική ώθηση, θα είναι βιώσιμες και θα σέβονται το περιβάλλον.
*Δήμαρχος Σωτήρας