Άρτον και … σουβλάκια. Του Μανόλη Σόβολου

Τη δυσαρέσκειά τους για τις αποφάσεις του Υπουργείου, εξέφρασαν οι γονείς των παιδιών της Δημοτικής και Προδημοτικής, με ανακοινώσεις των Παγκύπριων Συνομοσπονδιών τους. Μπράβο τους! σκέφτεσαι, καλά και άντεξαν τόσους μήνες, τόσα χρόνια, έτσι που τα έχει κάνει το Υπουργείο. Σιγά μη βιάζεσαι … Διάβασε πρώτα …

Δεν δυσαρεστήθηκαν που τόσα χρόνια αρχίζει η σχολική χρονιά και για μήνες γίνονται μεταθέσεις εκπαιδευτικών. Δεν αγανάκτησαν που κάθε χρόνο από τον Απρίλη μέχρι τον Σεπτέμβρη (… και τους επόμενους μήνες) διαβάζουν σελίδες ολόκληρες με μεταθέσεις, μετακινήσεις, τοποθετήσεις, διορισμούς δασκάλων. ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ σχεδόν οι μισοί δάσκαλοι αλλάζουν σχολείο. Δεν τους ενόχλησε που είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη, ίσως και στον κόσμο. Στις άλλες χώρες οι δάσκαλοι έχουν μόνιμη θέση στα σχολεία. Οι αλλαγές είναι σπάνιες, για εγκυμοσύνες, αφυπηρετήσεις ή μείωση τμημάτων. Σε πολλές μάλιστα χώρες προγραμματίζουν με προοπτική τριετίας και γνωρίζουν, οι δάσκαλοι, οι γονείς και τα παιδιά, τους δασκάλους της επόμενης τριετίας. Δεν τους απασχόλησαν όλα αυτά. Με όλη αυτή τη «μετοικεσία» των δασκάλων ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ, που γίνεται στην Κύπρο, τους αρκεί να ανοίξουν τα σχολεία με δασκάλους και βιβλία. Νομίζουν ότι όλη αυτή η κατάσταση δεν επηρεάζει την ποιότητα της εκπαίδευσης στα σχολεία μας.

Δεν δυσαρεστήθηκαν που πηγαίνουν τα παιδιά τους στην πρώτη τάξη από την ηλικία 5 χρονών και 10 μηνών. Δεν αγανάκτησαν που τους δίνουν κάμποσα βιβλία και προσπαθούν να «μάθουν», χωρίς να εξετάζουμε πόσο έτοιμα είναι γι’ αυτή την προσπάθεια. Σ’ άλλες χώρες που μας διαφημίζουν το εκπαιδευτικό τους σύστημα (π.χ. Φινλανδία, Σουηδία) τα παιδιά πηγαίνουν στο Δημοτικό 7 χρονών, όταν είναι έτοιμα. Έχουν δυο βιβλία Μαθηματικών όλη τη χρονιά και κάνουν μόνο πρόσθεση και αφαίρεση. Τι λέτε; Έχουν ενδιαφέρον αυτά; Δεν είναι λογικό τα παιδιά να συναντούν μαθησιακές δυσκολίες, να έχουν παραβατικότητα κλπ.; Όχι δεν τους ενόχλησε που τα παιδιά μας «καίγονται» και «βιάζονται» γνωσιολογικά, από τα πρώτα τους χρόνια. Δεν δυσαρεστήθηκαν που δεν λειτουργούμε προληπτικά, αλλά τρέχουμε πίσω από τα προβλήματα, με επιτροπές και συσκέψεις.

Δεν δυσαρεστήθηκαν που ξυπνάνε τα παιδιά από τα χαράματα, «με την τσίμπλα στο μάτι» να τα πάνε στο σχολείο. Παρά τις μελέτες για το βιολογικό ρολόι του παιδιού και τη σωστή του ανάπτυξη, επιμένουμε να προσπαθούμε να μάθει πριν ξυπνήσει καλά καλά. Στις χώρες που μας διαφημίζουν τα παιδιά ξεκινούν το σχολείο στις 9 το πρωί.

Δεν δυσαρεστήθηκαν που σε πολλές χώρες όλα τα παιδιά έχουν καθημερινά δωρεάν γεύμα, και σνακ και φρούτο στο εστιατόριο του σχολείου. Σε κάποιες πληρώνουν γι αυτά 2-3 ευρώ την ημέρα. Δεν ενοχλήθηκαν από την έλλειψη στήριξης των οικογενειών. Σε άλλες χώρες η άδεια μητρότητας είναι τουλάχιστον ένας χρόνος. Πληρωμένη και υποχρεωτική για κάποιους μήνες και για τον πατέρα. Δίνουν τεράστια σημασία στα πρώτα χρόνια της ανάπτυξης του παιδιού. Και όταν θα έρθει στο σχολείο υπάρχει η ομάδα στήριξης της οικογένειας από Κοινωνιολόγο, Σχολικό Ψυχολόγο, Ιατρικό λειτουργό κ.ά. Αυτά όλα μόνιμες παροχές, συγκροτημένες, δεν χρειάζεται να τις ... καλέσει κάποιος για να επιληφθούν των θεμάτων. Δεν τους απασχόλησε ότι όλα αυτά έχουν τεράστια επίπτωση στην ανάπτυξη και την εκπαίδευση των παιδιών.

Δεν δυσαρεστήθηκαν όταν διαπιστώνουν ότι στις περισσότερες χώρες οι Διευθυντές των σχολείων δεν έχουν διδακτικό ωράριο. Η επιλογή τους γίνεται αφού έχουν περάσει από διετή συνήθως «Σχολή για Διευθυντές». Σε πολλές χώρες υπάρχουν και Βοηθοί Διευθυντές χωρίς διδακτικό ωράριο. Ο Διευθυντής είναι υπεύθυνος να πάρει αποφάσεις και να λογοδοτήσει για τα πάντα. Έχει αποφασιστικό λόγο στις προσλήψεις του διδακτικού και βοηθητικού προσωπικού στο σχολείο. Εδώ μεσολαβούν και έχουν λόγο στη λειτουργία του σχολείου πλήθος αρμοδίων: Υπουργείο Παιδείας, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, Σχολική Εφορεία, Σύνδεσμος Γονέων, Γραφείο Ευημερίας, Δήμος, κ.λ.π.

Δεν δυσαρεστήθηκαν όταν βλέπουν ότι στις χώρες που μας διαφημίζουν οι δάσκαλοι έχουν διδακτικό ωράριο 22-25 περιόδους. Αρκετές περιόδους, κυρίως στα πρακτικά θέματα, υπάρχει δεύτερος δάσκαλος στην τάξη. Τις υπόλοιπες περιόδους που βρίσκονται στο σχολείο έχουν χρόνο για ξεκούραση, διόρθωμα, αξιολόγηση εργασιών, συναντήσεις και προγραμματισμό με το Διευθυντή, τους συναδέλφους και τους γονείς, κ.λ.π. Σ’ αυτές τις χώρες τα παιδιά κάθε εβδομάδα κάνουν 5 ως 8 περιόδους μάθημα της Γλώσσας, 3-5 περιόδους Μαθηματικά. Τα άλλα μαθήματα είναι, κυρίως, πρακτικά: Ξυλουργική, Μεταλλοτεχνία, Ραπτική, Μαγειρική, Τεχνολογία, Χειροτεχνία, Χορός, Φυσική Αγωγή, κ.ά. Τα γνωσιοκεντρικά μαθήματα είναι λίγες ώρες την εβδομάδα. Περισσότερες ώρες είναι τα πρακτικά θέματα. Δεν αναρωτήθηκαν για όλα αυτά; Δεν επιδρούν στη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και τη διάθεσή τους για το σχολείο; Τα Μαθηματικά, για παράδειγμα μαθαίνονται καλύτερα λύνοντας περισσότερα φυλλάδια ή βιώνοντάς τα με την πρακτική ενασχόληση, κατά την οποία το παιδί αντιλαμβάνεται και τη χρησιμότητά τους στη ζωή;

Δεν δυσαρεστήθηκαν όταν τους λένε ότι δεν έχει σημασία με ποιο καθεστώς εργάζονται οι δάσκαλοι στο σχολείο των παιδιών τους. Αν είναι μόνιμοι ή αντικαταστάτες ή με αγορά υπηρεσιών. «Δεν τρέχει τίποτα» αν οι δάσκαλοι τρέχουν από το ένα σχολείο στο άλλο σε προγράμματα ολοήμερου, ΔΡΑ.Σ.Ε, επιμορφωτικά, αντικαταστάσεις, Α.Γ.Ο, κ.ά για να συμπληρώσουν κάποιες ώρες. Να πάρουν 300 – 500 ευρώ το μήνα, τα οποία τα έχουν «φάει» στις βενζίνες. Δεν αναρωτήθηκαν αν αυτή η κατάσταση έχει επίπτωση στην ποιότητα της εκπαίδευσης και την ασφάλεια των παιδιών.

Όχι, δεν δυσαρεστήθηκαν με όλα τα παραπάνω … και πολλά άλλα. Δυσαρεστήθηκαν που το Υπουργείο δεν επιτρέπει φέτος τις εκδηλώσεις της Τσικνοπέμπτης και τα παιδιά … δεν θα φάνε σουβλάκια.

Υ.Γ. Επειδή ζούμε σε πονηρούς καιρούς, ας ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα. Δεν υποτιμώ το έργο κανενός ούτε την αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα κοινών εκδηλώσεων δασκάλων, γονιών και παιδιών, στο σχολικό χώρο. Εξάλλου, ως πρώην Διευθυντής σε σχολείο, είχαμε οργανώσει τόσες κοινές εκδηλώσεις και φέραμε τόσες πολλές φορές τους γονείς στο σχολικό χώρο, που άκουγα παράπονα, για να τις μειώσουμε.

Εκείνο που θέλω να επισημάνω είναι πως η πανδημία είναι μια ευκαιρία να αντιληφθούμε ποια είναι τα πιο σημαντικά για τα παιδιά μας και να βάλουμε τις προτεραιότητες, για τις οποίες αξίζει να εκφράζουμε δυσαρέσκεια και να αγωνιζόμαστε γι’ αυτές. Φοβάμαι ότι οι Συνομοσπονδίες Γονέων αρχίζουν να χάνουν την ευκαιρία, παρά τα θετικά δείγματα που είχαν δείξει στην αρχή. Δείχνουν μια ετοιμότητα να παίξουν στο γήπεδο της επικοινωνιακής τακτικής του Υπουργείου. Εκεί όμως, αγαπητοί φίλοι, «το παιχνίδι είναι στημένο κι από πριν ξεπουλημένο».