Τον Αύγουστο 2013 γράφαμε με τίτλο «Μια κοινωνία, Δύο Ξεχωριστοί Κόσμοι», ότι, παρά τα όσα συνέβηκαν, η κοινωνία στην Κύπρο αποτελείται από δύο ξεχωριστούς κόσμους.
Από την μια, τα πρόσωπα που στελεχώνουν θέσεις κλειδιά σε θεσμούς αρμόδιους για την οικονομία και για χρόνια συνήργησαν, προσαρμόστηκαν ή απλά σιώπησαν μπροστά στα εγκλήματα, με αποτέλεσμα οι ζημιές να φορτώνονται στην υπόλοιπη κοινωνία, στον άλλο ξεχωριστό κόσμο. Σήμερα, μετά από όσα δημοσιοποιήθηκαν γύρω από την Κεντρική Τράπεζα, επιβεβαιώνεται ότι αρμόδια πρόσωπα δαπανούσαν εργάσιμο χρόνο και μυαλό τους, όχι για όσα χρυσοπληρώνονται αλλά για προσωπικές σκοπιμότητες και ιδιοτελή συμφέροντα. Η κυπριακή οικονομία και κοινωνία καίγεται και στην Κεντρική Τράπεζα λειτουργούσαν όπως προβλέπαμε έκτοτε. Σήμερα, με όσα καταλογίζονται εναντίον της Γιωργκάτζη, αρκετοί εντός του κύκλου που συμμετείχε στις διαδικασίες και χωρίς να έχουν πει λέξη πριν, τρέχουν εκ των υστέρων να καταμετρηθούν με το στρατόπεδο των δικαίων. Όμως, την κρίσιμη ώρα των εξελίξεων σιωπούσαν;
Πιο συγκεκριμένα, το άρθρο τότε ξεκινούσε ως εξής: «Με αφορμή στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν για τις συναλλαγές μεταξύ "μεγάλων" επιχειρηματικών ονομάτων και τραπεζών αλλά και αποκαλύψεις ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής… τα ονόματα των «προνομιούχων» δανειοληπτών των τραπεζών φανερώνουν ένα κατά συρροήν έγκλημα που ξεκίνησε πριν και μετά το χρηματιστήριο, πέρασε στο αεροπορικό δυστύχημα της Ήλιος, στο πλασάρισμα των αξιογράφων και φτάσαμε στο σημερινό όργιο. Όλα με εποπτικές αρχές σε λειτουργία». Παρόμοιοι «σεισμοί» λοιπόν έγιναν και άλλοτε, που έπρεπε να εκθεμελιώσουν τα πρόσωπα που ενσωματώνουν τους θεσμούς αλλά ανταποκρίθηκαν στα καθήκοντά τους. Ως αποτέλεσμα της αποτυχίας τους (ή συνέργειας σε εγκλήματα) να ασκήσουν αποτελεσματική εποπτεία και συμμόρφωση με τη νομιμότητα, τεράστια εγκλήματα φορτώθηκαν στην κοινωνία. Πάντα, με τις εποπτικές αρχές και σε λειτουργία!
Οι εποπτικές αρχές και αρμόδιοι θεσμοί (π.χ. Κεντρική Τράπεζα, Επιτροπή Κεφαλαιαγορά, Σύνδεσμος Τραπεζών, μηχανισμοί απονομής ή επιβολής της δικαιοσύνης και νομιμότητας), που ανεξαρτήτως κυβέρνησης οφείλουν να λειτουργούν άμεπτα, αποτελούνται από πρόσωπα και όχι εξωγήινους. Τέτοια πρόσωπα τραπεζίτες που σιωπούσαν, επιβραβεύτηκαν με πιο ψηλές θέσεις. Άλλοι με επιστημονικό μανδύα, δεν προασπίστηκαν την επιστήμη αλλά προσαρμόστηκαν στην εξουσία. Αρμόδιοι με καθήκον (δηλαδή υποχρέωση) την αποκάλυψη ατασθαλιών και παρανομιών, που στη θητεία τους δεν έβγαλαν άχνα, στη συνέχεια ανταμοίφθηκαν με πιο σημαντικές θέσεις. Άλλοι διορισμένοι σιωπούσαν προσδοκώντας τον επαναδιορισμό τους, αλλά όταν δεν προέκυψε, έγιναν λαλίστατοι για τα κακώς έχοντα και έχουν λύσεις έτοιμες.
Γράφαμε λοιπόν τότε και επαναλαμβάνουμε ότι, «η κάθαρση και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης δεν μπορεί να προκύψει από τα ίδια αυτά πρόσωπα ή από τους υποτακτικούς και συνεργάτες τους. Η ατιμωρησία στο Χρηματιστήριο οδήγησε πριν μια δεκαετία στο στήσιμο ενός οργίου διαπλοκής ανάμεσα σε διάφορες μορφές εξουσίας και μεγάλα οικονομικά συμφέροντα με επίκεντρο τον τραπεζικό τομέα. Αυτή η πυραμίδα της σήψης εμβάθυνε και πλάτυνε εντός της κυπριακής κοινωνίας, όλα υπό πλήρη λειτουργία πολιτειακών οργάνων με καθήκον τη ρύθμιση και εποπτεία τέτοιων δραστηριοτήτων». Δεν μπορεί οι ίδιοι να πρωτοστατούν στο να διορθώσουν την κατάσταση! Γιατί το μέγεθος του εγκλήματος προϋποθέτει μια τεράστια αλυσίδα διαπλοκής και ατιμωρησίας με εμπλεκόμενα «σεβάσμια» πρόσωπα, εταιρείες, θεσμούς, εξουσίες κ.ά. Αυτά γράφονταν έκτοτε και πριν ακόμη.
Δυστυχώς, οι «δύο διαφορετικοί κόσμοι παρόλο που ζούμε στην ίδια κοινωνία» που περιγράφαμε τότε, επικρατούν και σήμερα. Ο ένας κόσμος της … αισιοδοξίας (!) όπου πρωτοστατούν όσοι δεν έχουν πρόβλημα επιβίωσης και ο άλλος κόσμος που καθημερινώς συναντώ να ζει υπό το κράτος της ανασφάλειας, οργής, αγωνίας, απόγνωσης μέχρι απελπισίας, με χιλιάδες άνεργους που αυξάνονται και άλλους που παλεύουν να επιβιώσουν κάτω από τις υποχρεώσεις και τα δάνεια. Η εκθεμελίωση των σάπιων μπορεί να φαντάζει ανέφικτο. Τουλάχιστον, φωτεινές εξαιρέσεις, όπως ο Γενικός Ελεγκτής μέχρι στιγμής, μπορούν να κάνουν το πρώτο βήμα.
Γράφει: Κώστας Μαυρίδης