... ή πως οι μισθοί φέρνουν την κρίση.
Το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου (ΚΟΕ) εξέδωσε στις 9 Σεπτεμβρίου Δελτίο «Ανάλυσης της Παραγωγικότητας» με θέμα την πορεία της Παραγωγικότητας στην Κύπρο πριν την Οικονομική Κρίση. Το πλήρες κείμενο υπάρχει στα αγγλικά ενώ έχει δημοσιοποιηθεί και μια περίληψη στα ελληνικά. Πρόκειται για μια «επιστημονική συνεισφορά» στην κατανόηση των πραγματικών αιτιών της κρίσης στην Κύπρο.
Είναι πράγματι εντυπωσιακός τρόπος με τον οποίο η καπιταλιστική λογική μεταμορφώνεται σε ακαδημαϊκή και κατ’ επέκταση αποκόπτεται από το πεδίο της κοινωνίας. Με το κούνημα του μαγικού ραβδιού εξαφανίζονται οι άνθρωποι. Διαλύονται μπροστά στην σιδερένια λογική των αριθμών. Δεν έχουμε επομένως να κατανοήσουμε κοινωνικές οικονομικές σχέσεις αλλά παρά μόνο δείκτες, νούμερα και στατιστικές. Και μόλις ο παράγοντας άνθρωπος έχει εξαφανιστεί, τότε κανένα πρόβλημα. Χρειάζεται απλά να διορθώσουμε τον τάδε ή τον δείνα αριθμό και θα μας βγει η εξίσωση.
Αυτού τους είδους η θεωρητική εξήγηση της κρίσης οδηγεί πολύ εύκολα και γρήγορα σε κυνισμό. Σε κυνισμό τουλάχιστον. Γιατί μπορεί κανείς να υποψιαστεί χωρίς πολλές δυσκολίες την ύπαρξη σαφής πρόθεσης και στόχευσης.
Δεν χρειάζεται παρά κανείς να διαβάσει την μονοσέλιδη περίληψη: η αιτία της κρίσης στην Κύπρο είναι οι μισθοί. Και ξεκαθαρίζει το ΚΟΕ προς αποφυγήν παρεξηγήσεων: «…οι συζητήσεις αυτές, κατά κανόνα, επικεντρώνονται σε μερικούς υψηλόμισθους υπάλληλους (κυρίως στο δημόσιο τομέα) αγνοώντας το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός απασχολούμενων σε μεσαίες και χαμηλές κλίμακες αμείβεται περισσότερο από την προστιθέμενη αξία της εργασίας του.» και παρακάτω «Η σπατάλη από την πληρωμή αμοιβών υψηλότερων από την αξία του προϊόντος που παράγεται, ακόμη και κατά μέσο όρο, ίσως είναι μεγαλύτερη ανάμεσα στους χαμηλόμισθους παρά τους υψηλόβαθμους υπάλληλους.». Επομένως διορθώνουμε: η αιτία της κρίσης στην Κύπρο είναι οι μισθοί των χαμηλόμισθων.
Κάτι παρόμοιο μας είχε πει και η Ντέλια Βελκουλέσκου (η εκπρόσωπος της Τρόικας) σε μια από τις πρώτες επισκέψεις της το περασμένο καλοκαίρι, υποβάλλοντας στην τότε Υπουργό Εργασίας ότι οι μισθοί στην Κύπρο πρέπει να εξισωθούν με τους μισθούς στην πατρίδα της Ρουμανία για να λάβει τότε πληρωμένη απάντηση από την Υπουργό. Φαίνεται ότι η Υπουργός δεν ήταν καλή επιστήμονας.
Φαίνεται επίσης πως μερίδα της ακαδημαϊκής κοινότητας έχει αναλάβει ρόλο πρωτοπόρου τμήματος της επερχόμενης νεοφιλελεύθερης καταιγίδας που ετοιμάζει κυβέρνηση και Τρόικα. Προσφέρει την απαραίτητη «επιστημονική βάση» πάνω στην οποία θα πατήσει η κατεδάφιση που έρχεται. Λειτουργεί επομένως χυδαία ως απολογητής του καπιταλισμού.
Το θέμα βέβαια είναι ακριβώς να αναζητηθεί ο τρόπος για το ξεπέρασμα της σημερινής μιζέριας μέσα από την πραγματική κατανόηση της κατάστασης μακριά και εκτός του σημερινού πλαισίου. Ένα καθήκον που η συγκριμένη μερίδα της ακαδημαϊκής κοινότητας όχι απλά δεν θέλει, αλλά ούτε και μπορεί να πράξει. Η κριτική της υπάρχουσας κατάστασης, όπως και η επιστημονική της κατανόηση, οφείλει και πρέπει να πάει μέχρι τέλους, χωρίς να φοβάται η ίδια τα συμπεράσματα της.
Γράφει: Κωνσταντίνος Στυλιανού