Η γαλλική Liberation κυκλοφόρησε σήμερα με τη συγκλονιστική φωτογραφία μιας ομάδας ανθρώπων, αμέσως μετά τις νέες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Βέλγιο, που βαδίζουν καταρρακωμένοι στο σκοτεινό τούνελ του μετρό, ψάχνοντας την έξοδο.
Αυτή θα μπορούσε να είναι και η εικόνα της Ευρώπης σήμερα.
Η τρομοκρατία έχει γενεσιουργές αιτίες. Τα μέτρα καταστολής από μόνα τους δεν θα φέρουν τα οποιαδήποτε επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Η τρομοκρατία είναι καταδικαστέα, κατάπτυστη και μισάνθρωπη. Δεν είναι όμως θέμα ασφάλειας. Είναι παιδί της φτώχειας, της καταπίεσης, της αμορφωσιάς και της αδικίας. Δεν έχει καμιά δικαιολογία. Έχει όμως αιτίες.
Είναι ζήτημα κουλτούρας και θρησκείας; Η απάντηση είναι εύκολη και μπορεί να ανιχνευθεί στην ίδια την ανθρώπινη ιστορία. Ότι πιο μισαλλόδοξο, απάνθρωπο και καταστροφικό έχει να επιδείξει η μακραίωνη ανθρώπινη ιστορία γεννήθηκε στο κέντρο της Ευρώπης: στη ναζιστική, φασιστική Γερμανία. Όπου χιλιάδες άνθρωποι γίνονταν σαπούνια γιατί ήταν Εβραίοι. Ή αριστεροί, ή ομοφυλόφιλοι ή απλά διαφορετικοί. Εκατόμβες αδικοσκοτωμένων. Βασανιστήρια, μαζικές εκτελέσεις, ρωτήστε και στην Ελλάδα, αν θέλετε, να σας πούνε.
Η τρομοκρατία δεν μπορεί να ιδωθεί έξω από τις πολιτικές, ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες που τη δημιούργησαν. Δεν είναι ούτε η βροχή, ούτε η αστραπή. Είναι προϊόν ανθρώπινης δραστηριότητας. Η κρατική και παρακρατική τρομοκρατία- τη ζήσαμε και στην Κύπρο το μαύρο Ιούλη- είναι παιδί διεφθαρμένων και αντιδημοκρατικών εξουσιών. Η διεθνής τρομοκρατία είναι παιδί των γεωπολιτικών συμφερόντων και επεκτατισμών, του Ιμπεριαλισμού.
- Οι Αγιατολλάχ στο Ιράν ήταν αποτέλεσμα της προσπάθειας ανατροπής του κοσμικού Μοσαντέκ ο οποίος εθνικοποίησε τις πετρελαιοπηγές και έπληξε τα συμφέροντα των ΗΠΑ. *
- Ο Σάνταμ Χουσέιν ανήλθε στην εξουσία με την ευλογία των δυτικών και εξωθήθηκε να πολεμήσει κατά των ανεξέλεγκτων Αγιατολλάδων του Ιράν. Που οι ίδιοι δημιούργησαν. Πίνοντας το αίμα του λαού του και με την ανοχή των δυτικών, ο Χουσέιν έγινε και αυτός ανεξέλεγκτος. Και έγινε και αυτός εχθρός.
- Ο Μπιν Λάντεν με την αμέριστη στήριξη των Αμερικανών, μαζί με τους ταλιμπάν, πολεμούσε στο Αφχανιστάν τους Σοβιετικούς. Ο Μπιν Λάντεν έγινε σε κάποια φάση ανεξέλεγκτος. Και εχθρός. Και τρομοκράτης.
- Το ISIS δημιουργήθηκε και στηρίχτηκε για να υποσκάψει τον Άσαντ στη Συρία. Οι κούρδοι αντίπαλοι του ήταν για την ΕΕ και τις ΗΠΑ «τρομοκράτες», αλλά το Ισλαμικό Κράτος όχι. Ώσπου ο ISIS έγινε ανεξέλεγκτος. Και εχθροί. Και αποδέχτηκαν όλοι τελικά ότι είναι τρομοκράτες.
Όποτε υπάρχει ένα γεωστρατηγικό ζητούμενο επέκτασης, κατασκευάζονται πρόσκαιροι σύμμαχοι. Ανεξαρτήτως υπολοίπων κινδύνων. Όποτε πρέπει να πιεστούν οι πολίτες να δεχτούν περιστολή ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το τέρας της τρομοκρατίας «δαγκώνει» περισσότερο. Τα θύματα είναι παράπλευρη απώλεια της σκοπιμότητας. Βορά στο φανατισμό, μηχανών θανάτου και εκδίκησης. Που κάποιοι όμως δημιούργησαν.
Να εξαλειφθεί η τρομοκρατία. Στειρώνοντας όμως τη μήτρα που την γεννά κάθε φορά. Αντιμετωπίζοντας τις γενεσιουργές αιτίες. Τη φτώχεια, την καταπίεση, τις ξένες επεμβάσεις.
Θα βγει η Ευρώπη από το μαύρο τούνελ; Η ιστορία της Ευρώπης, η ιστορία της ανθρωπότητας, η ιστορία μας, στέλνει ένα αισιόδοξο μήνυμα. Στο χέρι μας είναι. Στο χέρι των λαών.
*Αυτή την συνοπτική ιστορική αναδρομή την χρωστούμε στον δημοσιογράφο Κώστα Βαξεβάνη.
Γράφει: Χρίστος Χριστοφίδης
