Το παρόν κείμενο είναι η ομιλία που έγινε μπροστά σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους Εκπαιδευτικούς της Προοδευτικής Κίνησης Καθηγητών Τεχνικής και της KTOEOS (η Συντεχνία των τουρκοκυπρίων καθηγητών) στις 30 του Γεννάρη, ανήμερα της Γιορτής των Γραμμάτων, στον Αγρό.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Αυτή τη σημαδιακή μέρα για τους ελληνοκύπριους, σήμερα που γιορτάζουμε τη μέρα των Γραμμάτων, η κοινή συνάντηση εκπαιδευτικών της Προοδευτικής Κίνησης Καθηγητών και της ΚΤΟΕΟS, αποτελεί μήνυμα ελπίδας για την πατρίδα και το λαό μας. Αποτελεί μια φωτογραφία από την Κύπρο του μέλλοντος. Την Κύπρο της λύσης, της επανένωσης, της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Την Κύπρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της διαπολιτισμικότητας και της δημιουργίας. Την Κύπρο που θα αφήσει οριστικά πίσω της τον εθνικισμό, το φασισμό και την κατοχή.
Οι Κύπριοι του προοδευτικού χώρου αποτελούν τη μεγαλύτερη ελπίδα για τον τόπο. Ο σπόρος της ελπίδας και της σωτηρίας που έβαλε στις δύο κοινότητες η Αριστερά αμέσως μετά το πραξικόπημα και την εισβολή του 1974, σήμερα δίνει καρπούς. Περάσαμε εποχές πολύ δύσκολες. Ούτε σήμερα είναι ο αγώνας μας εύκολος. Όμως σήμερα ένα πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία συμφωνεί ότι η επαναπροσέγγιση, ο κοινός αγώνας ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων, η συνεργασία και η συνδημιουργία είναι το μέλλον που θέλουμε. Το μέλλον που μπορεί να προσφέρει ασφάλεια και ευημερία στην Κύπρο και το λαό μας. Ένα πλειοψηφικό κοινωνικό ρεύμα, με πυλώνα την Αριστερά, καλύπτει όλους τους ιδεολογικοπολιτικούς χώρους, με το αίτημα σωστής λύσης του κυπριακού. Για ειρήνη, ασφάλεια και ευημερία.
Οι εκπαιδευτικοί μας αποτελούν σημαντικό στυλοβάτη αυτής της προσπάθειας. Αποτελούν τον αγωγό μέσω του οποίου θα μεταφερθούν πανανθρώπινες αρχές και αξίες στη νέα γενιά. Στη γενιά που θα ζήσει στην Κύπρο που οραματιζόμαστε. Την Κύπρο του μέλλοντος.
Ποια παιδεία οραματιζόμαστε για να φτιάξουμε την Κύπρο που θέλουμε;
Μια παιδεία ανοιχτή για μια κοινωνία ανοιχτή. Ανεχτική και συνθετική. Μια παιδεία που θα σέβεται και θα καλλιεργεί τα ξεχωριστά εθνικά χαρακτηριστικά της κάθε κοινότητας. Θα επιτρέπει όμως τις πολιτισμικές ωσμώσεις. Δεν θα είναι αυτιστική. Δεν θα είναι εθνικιστική. Δεν θα είναι ρατσιστική. Θα δημιουργεί ένα πολίτη- λάτρη της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Ανθρωποκεντρικό. Υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεχτικό απέναντι στη διαφορετικότητα. Θα αξιοποιεί την κοινή μας κουλτούρα και ιστορία ως ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων. Θα ανοίγει πόρτες στον κόσμο, σε ολόκληρη την ανθρωπότητα σε μια εποχή που η οικουμενικότητα είναι απαραίτητη όσο ποτέ. Μια παιδεία που θα καταπολεμά τις κοινωνικές ανισότητες. Θα καταργεί την εξίσωση πλούσιοι και μορφωμένοι από τη μια, φτωχοί και αμόρφωτοι από την άλλη. Θα καταργεί τον κοινωνικό αποκλεισμό και την κοινωνική περιθωριοποίηση. Θα προωθεί την ισότητα των πολιτών. Την κοινωνική δικαιοσύνη. Την αγάπη για τις τέχνες και τον Πολιτισμό.
Οραματιζόμαστε μια παιδεία στην οποία οι νέοι μας θα αγαπήσουν τον Καβάφη, το Σεφέρη, το Ρίτσο, τον Καζαντζάκη. Ταυτόχρονα θα γνωρίσουν το Ναζίμ Χικμέτ. Τον Πάμπλο Νερούδα, τον Τ.Σ.’Ελιοτ, ότι καλύτερο έχει παράξει η παγκόσμια σκέψη. Θα μάθουν και θα συγκινηθούν από τους δικούς μας, τους κύπριους: τον Τεύκρο Ανθία, το Θεοδόση Πιερίδη, τον Κυριάκο Χαραλαμπίδη, αλλά και τη Νεσιέ Γιασίν.
Ιδιαίτερα σήμερα που όπως έγραψα ο Ανθίας «Πλάτυνε τη σκέψη τη ζωή τόσο πολύ, τόσο πολύ, που έκανε ο άνθρωπος τη γη κι’ όλο το σύμπαν σπίτι».
‘Έχουμε σήμερα την παιδεία που θέλουμε;
Δυστυχώς η παιδεία του τόπου συνεχίζει να είναι φοβική. Να επηρεάζεται από την εθνικιστική ηχώ, προηγούμενων δεκαετιών. Να δέχεται τα πλήγματα μιας εκπαιδευτικής Αντι-μεταρρύθμισης, η οποία αγνοεί τους πολλούς μαθητές, τα λαϊκά στρώματα και μας πάει πίσω σε αναχρονισμούς. Σήμερα λαμβάνονται μέτρα για μια παιδεία για πολύ λίγους και «εκλεκτούς». Γίνονται βήματα Αντιμεταρρύθμισης για μια παιδεία αντιδημοκρατική, αυταρχική και εξεταστοκεντρική.
Ενώ υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις στο κυπριακό, οι κυβερνώντες αρνούνται να πραγματοποιήσουν βήματα προς τα εμπρός. Αντίθετα ακόμα και στα ζητήματα του εθνικισμού και της μισαλλοδοξίας έχουμε πισωγυρίσματα.
- Το Υπουργείο Παιδείας απέρριψε την πρόταση για ενημέρωση των μαθητών στα ζητήματα της Ομοσπονδίας.
- Αρνήθηκαν να θέσουν υπό έμφαση στόχο για την ειρηνική συμβίωση ελληνοκυπρίων και Tουρκοκυπρίων για τη φετινή χρονιά
- Αντίθετα, γίνεται ακόμη και σήμερα, αφού δεν έχει αποσυρθεί η συγκεκριμένη εγκύκλιος, προσπάθεια να επανεισάξουν στα σχολεία το Γριβισμό και τη Γριβολογία με τις περιβόητες επισκέψεις στο κρησφύγετο του ιδρυτή της ΕΟΚΑ Β’.
- Επιχειρείται μια προσπάθεια παραχάραξης της ιστορίας με προσπάθειες να παρουσιαστεί η προδοσία του ’74 σαν «εμφύλιος διαμάχη».
Το τελευταίο περιστατικό που είμαι υποχρεωμένος να καταγγείλω σήμερα, είναι η απαγόρευση ουσιαστικά στη Δικοινοτική χορωδία να παρουσιαστεί σε εκδήλωση στο Λύκειο Στροβόλου. Η «αιτιολογία» ήταν ότι θα έλεγε ένα τραγούδι στα τούρκικα! Και αυτό έγινε με τη γνώση και κάλυψη του Υπουργού Παιδείας.
Δεν μπορούμε να προχωρήσουμε έτσι. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί. Όταν ο Πρόεδρος εισηγούταν δημόσια το τουρκοκυπριακό θεατρικό έργο να πάει σε όλα τα σχολεία, σε ποια γλώσσα θα γινόταν η παράσταση;
Η Τεχνική Επιτροπή για την Εκπαίδευση είναι ένα βήμα μπροστά. Η επιτροπή δημιουργήθηκε γιατί υπάρχει ανάγκη. Υπάρχει πρόβλημα. Κάτι το οποίο οι κυβερνώντες αρνούνταν για καιρό. Ακόμα και στο διορισμό των μελών αυτής της Επιτροπής όμως, επιδείχτηκαν συμπεριφορές απαράδεχτες.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Και στην άλλη πλευρά τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Κάθε άλλο. Τώρα είναι η ώρα της κοινής μας προσπάθειας. Τώρα είναι η ώρα που η πλειοψηφία της κοινωνίας η οποία συμφωνεί με το όραμα για μια δημοκρατική και ανοιχτή παιδεία, για Κύπρο ελεύθερη και επανενωμένη, για επαναπροσέγγιση και κοινό αγώνα ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων, για μια σωστή λύση, θα βγει μπροστά.
Μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά.
Και οι εκπαιδευτικοί μας μπορούν να είναι πρωταγωνιστές.
Γράφει: Χρίστος Χριστοφίδης
