Το άρθρο που ακολουθεί, δημοσιεύθηκε αρχικά στις 24 Μαρτίου 2012 στον Πολίτη ( Κύπρος) και στο ελληνικό tvxs.gr.
Θεωρήθηκε επίκαιρο από το CyprusViews και μου ζητήθηκε η άδεια για αναδημοσίευση, την οποία ευχαρίστως έδωσα. Το άρθρο παρατίθεται με ελάχιστες αλλαγές και, με την προσθήκη ενός επικαιροποιημένου επιλόγου.
Την περασμένη εβδομάδα, στον Κυριακάτικο Πολίτη, δημοσιεύθηκε ένα μικρό, σφιχτό και εύστοχο άρθρο του πρώην Υπουργού Παιδείας κου Ανδρέα Δημητρίου.
Του οποίου την απομάκρυνση ουδέποτε κατάλαβα, αλλά αυτό, είναι άλλο θέμα.
Είχε για τίτλο «Η τραγικότητα των προέδρων μας» και με λίγα λόγια αναδείκνυε την Κυπριακή τραγωδία και δεν εννοούσε –ευτυχώς – το Κυπριακό, αλλά, το τραγικό αποτύπωμα που έχουν αφήσει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο οι 6 πρώην Πρόεδροι.
Για τελείως διαφορετικούς λόγους ο κάθε ένας, ακόμα και όταν σε πολλά προσέφεραν –και σίγουρα προσέφεραν, κατόρθωναν εν τέλει να γυρίζουν τον χρόνο πίσω εξωθώντας την Κύπρο στο χτες.
Άλλοτε από εμμονές, άλλοτε από αφόρητες αστοχίες, άλλοτε από αδυναμία ανάγνωσης του σημερινού κόσμου και, άλλοτε από όλα αυτά μαζί.
Πίσω από αυτό το θλιβερό και μίζερο σκηνικό, το πολιτικό σύστημα της χώρας προσδιορισμένο από το Σύνταγμα, εξαιρετικά ξεπερασμένο, ζωγραφίζει με σαφήνεια τον αρχηγό του Κράτους περίπου ως αυτοκράτορα.
Η Κύπρος του 2012, ασφυκτιά ακόμα υπό την «ενός ανδρός αρχή» θυμίζοντας σε πολλά-βοηθούσης και της ηγεμονικής συμπεριφοράς όταν αυτή εκδηλώνεται, τους «ελέω Θεού μονάρχες».
Από όσα μου λένε φίλοι νομικοί, το Σύνταγμα δεν μπορεί να αλλάξει όσο η Κύπρος είναι υπό κατοχή εφόσον δεν μπορεί να έχει λόγο στο ζήτημα, το σύνοικο στοιχείο, οι Τουρκοκύπριοι. Όμως αυτό που μπορεί σίγουρα να αλλάξει, είναι ο απελπιστικά απηρχαιωμένος κώδικας επικοινωνίας που ακολουθούν οι υποψήφιοι, καθώς προφανώς παραδίδονται στον ναρκισσισμό που τους καλλιεργεί το αυτοκρατορικό αξίωμα.
Θα ήθελα λοιπόν πολύ, να δω έναν υποψήφιο Πρόεδρο να μην κατεβαίνει μόνος του.
Να μπαίνει στην εκστρατεία, με συγκεκριμένη ομάδα στελεχών, που μεθαύριο, αν εκλεγεί, θα συνθέτει το Υπουργικό Συμβούλιο.
Αν όχι όλοι, τουλάχιστον με μία μικρή ομάδα των σημαντικότερων Υπουργών, δηλαδή 5 με 6 στελέχη.
Να γίνει δηλαδή η καμπάνια, όχι Προεδροκεντρική, αλλά, «Κυβερνοκεντρική».
Καμπάνια του «έτσι θα κυβερνήσουμε» και όχι του «έτσι θα κυβερνήσω».
Μια ομάδα στελεχών, αυριανών Υπουργών, που θα έχει ο κάθε ένας και η κάθε μία, σαφέστατη ατζέντα για το τι θα πράξουν και ποιο είναι το όραμα τους, στην Παιδεία, το Περιβάλλον, τις Διεθνείς Σχέσεις, την Υγεία, την Οικονομία .
Το υπερτροφικό υπερεγώ των Προέδρων μας που τροφοδοτείται από το ίδιο το σύστημα, πρέπει επιτέλους να ακρωτηριαστεί γενναία καθώς πνίγει την ίδια την χώρα και την κάνει να ασφυκτιά από το βάρος του εκάστοτε ηγέτη.
Το πόσο δυσάρεστο ή καταστροφικό γίνεται αυτό, ασφαλώς ποικίλει, ανάλογα με το εύρος και τους ορίζοντες που διαθέτει ή διέθετε ο κάθε ένας τους.
Αν έχεις ένας ευφυή Πρόεδρο , τότε αυτός θα συμπεριφερθεί ως ικανός manager μίας ομάδας ικανών στελεχών. Ικανός manager, είναι αυτός που ακούει με προσοχή τους άλλους και παίρνει γρήγορα αποφάσεις εμπλουτισμένες με τις συμβουλές των στελεχών του. Ικανός manager είναι αυτός που δεν έχει πρόβλημα να πει «δεν ξέρω, πείτε μου να μάθω» . Κάτι που ας πούμε κάνει όποτε χρειαστεί ο Πρόεδρος Obama. Ικανός manager, είναι αυτός που θάβει το ego του, τη στιγμή που αναλαμβάνει το έργο του.
Από την άλλη, για να μην παρεξηγηθώ, δεν σημαίνει πως κάποιος πετυχημένος επιχειρηματίας είναι και ικανός Πρόεδρος, γιατί η δική του γεμάτη τσέπη, ενδεχομένως να συμπίπτει με την ανέχεια των υφισταμένων του. Στην πολιτική, το καλό management , έχει τεράστια κοινωνική διάσταση, και όσοι πιστεύουν πως μία χώρα μπορεί να διοικηθεί με τα «ήθη» μίας προσωπικής επιχείρησης πλάνη οικτρά πλανάται.
Η τύχη και η πρόοδος μιας χώρας όμως, δεν μπορεί να είναι εξαρτημένη από το ελεγμένο ή ανεξέλεγκτο υπερεγώ των αρχηγών.
Δεν μπορεί να είναι εξαρτημένη από τις φιλοδοξίες τους ακόμα και όταν αυτές έχουν ξεκινήσει ως καλώς εννοούμενες.
Για παράδειγμα, η απόλυτα ειλικρινής πιστεύω φιλοδοξία του κου Χριστόφια να δώσει τέρμα στην Κατοχή της μισής Κύπρου και να επανενώσει τη νήσο, κυριολεκτικά τσακίστηκε από τον «οδοστρωτήρα» της Πραγματικότητας, ήτοι της διαχρονικής Τουρκικής αδιαλλαξίας-που αποτελεί «θέση» για την Τουρκία είτε κυβερνούν οι μεν είτε οι δε, είτε οι οποιοιδήποτε.
Πάντα ένα ήθελε η γειτονική χώρα: Να κυβερνά στον Βορά και να συγκυβερνά στο Νότο. Μετά από τα 38 χρόνια…στα οποία «δεν δεχόμαστε πιεστικά χρονοδιαγράμματα» κάτι πρέπει να αλλάξει.
Στην πλευρά μας εννοώ, στη στρατηγική μας και όχι στον στόχο που πρέπει να παραμένει η απομάκρυνση των κατοχικών δυνάμεων και η φυσιολογική ιστορική συνέχεια του τόπου με όλα εκείνα που την συνθέτουν.
Η όποια όμως ειλικρινής φιλοδοξία του 6ου Προέδρου, διερράγη οριστικά και αμετάκλητα στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και από κάτι άλλο: με την εξωφρενικά απαράδεκτη διαχείριση που άσκησε αμέσως μετά την 11η Ιουλίου 2011.
Προσωπικά, δεν επιρρίπτω ευθύνες στον Πρόεδρο για την τραγωδία-βέβαια, αυτό είναι προσωπική γνώμη, καθώς δεν είμαι ούτε ανακριτής ούτε ερευνητής.
Έχω την ισχυρή αίσθηση όμως, το έγραψα και τότε, πως θα μπορούσε να συμβεί στον οποιοδήποτε ελέω του απαράδεκτου μηχανισμού και της θλιβερής νοοτροπίας.
Όμως, η διαχείριση της κρίσης μετά, ανέδειξε το διαχρονικό δυστύχημα των Προέδρων όταν α) δεν έχουν τα σωστά ανακλαστικά β) δεν ακούνε κανέναν μα κανέναν πέραν των αυλοκολάκων και γ) αρνούνται πεισματικά και εμμονικά να κατανοήσουν την κρίσιμη ανάγκη ορθολογικής Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων και όχι μόνο κρίσεων.
Η διαχείριση της τραγωδίας, επικοινωνιακά, υπήρξε η χειρότερη δυνατή και εν ολίγοις, σε συνδυασμό με την διεθνή καπιταλιστική κρίση κατέστησε την προοπτική της Κυπριακής Αριστεράς για τις επερχόμενες εκλογές, οδυνηρά δύσκολη.
Οδυνηρά δύσκολη όμως σημαίνει ταυτόχρονα και «πεδίον δόξης λαμπρόν» για ένα πραγματικό και επικοινωνιακό ξεκόλλημα που αφενός θα μπορέσει (και μπορεί!) να επουλώσει ικανοποιητικά τις πληγές και παράλληλα να προσφέρει κάτι απαραίτητο στην κοινωνία μας:
Ισχυρή Αριστερά.
Η οποία, μπροστά στην επέλαση του νεοφιλελευθερισμού από τη μια και στην δύσκολη ισορροπία που πρέπει να τηρηθεί με τις έτσι κι αλλιώς αναγκαίες μεταρρυθμίσεις από την άλλη, είναι ιστορικά και κοινωνικοπολιτικά, κρίσιμα απαραίτητη.
Η Κυπριακή Αριστερά- και δεν εννοώ τα «οργανωμένα μέλη» του ΑΚΕΛ μόνο, γιατί δεν είναι μόνον αυτά το Αριστερό σώμα της κοινωνίας μας, οφείλει να κάνει ένα τεράστιο βήμα μπροστά, να κινηθεί ευφάνταστα και συνθετικά και να κατανοήσει πως είμαστε στον 21ο αιώνα. Αλλιώς, θα αυτοκτονήσει.
Αλλά το ίδιο, ισχύει για όλους.
Οποιαδήποτε υποψηφιότητα ελπίζει να συγκινήσει την κοινωνία που όλο και περισσότερο σιωπά και απέχει, θα πρέπει να είναι συνθετική, συλλογική, σαφέστατη και μακράν της γενικόλογης μπουρδολογίας από την οποία έχουμε όλοι μπουχτίσει.
Και με το «Εγώ» του αυριανού Προέδρου, υποταγμένο στη Δημοκρατία και τους Θεσμούς και όχι στα προνόμια του «μονάρχη».
Επίλογος:
Έχοντας κατά νου όσα έγραψα νωρίτερα, ελπίζω πως η Αριστερά και οι πολίτες που την αγκαλιάζουν (οι πολίτες και όχι οι οπαδοί) θα δράσουν ρηξικέλευθα και αποτελεσματικά ώστε-τουλάχιστον- στην ατζέντα – να μπει ο 21ος αιώνας και οι απαιτήσεις μίας κοινωνίας που προσδοκά να δει Πολιτικούς και Πολιτική που να της αξίζουν. Γιατί, είναι πάγια άποψή μου αυτή, ενώ παραδοσιακά λέμε πως «οι λαοί έχουν τους ηγέτες που τους αξίζουν» στην Κύπρο, έχουμε κατά κανόνα ηγέτες που εγκλωβίζουν την κοινωνία στη δική τους ανικανότητα. Είτε αυτή είναι διαχειριστική, είτε είναι αδυναμίας βηματισμού σε μία εποχή με δραματικά διαφορετικές απαιτήσεις από εκείνες στις οποίες είναι οι ίδιοι μαθημένοι.
Γράφει: Γιώργος Πήττας
