Κάθε πρωί περνώ δίπλα από ένα μικρό κατάστημα που διαφημίζει φροντίδα των φρυδιών και μαζί με αυτό διαφημίζει και το γεγονός ότι η ιδιοκτήτρια έχει εκπαιδευτεί σε επίπεδο 3 των National Vocational Qualification - NVQ που είναι τα επαγγελματικά προσόντα της Αγγλίας.
Χωρίς αυτά τα προσόντα μια επαγγελματίας ομορφιάς θα δυσκολευτεί να βρει εργασία στην Αγγλία εφόσον πολλές τοπικές αρχές το θέτουν σαν προϋπόθεση για άδεια εργασίας. Παράλληλα, τα ινστιτούτα ομορφιάς το ζητούν γιατί συνήθως η ασφαλιστική εταιρεία του ινστιτούτου απαιτεί όπως το προσωπικό είναι εκπαιδευμένο γι αυτό που κάνει.
Η απόκτηση επαγγελματικών προσόντων σαν απόδειξη του επιπέδου κατάρτισης είναι απαραίτητη για εξασφάλιση άδειας εργασίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και αυτό περιλαμβάνει πολλούς τομείς της οικονομίας ιδιαίτερα όμως τα τεχνικά επαγγέλματα.
Η απαίτηση επαγγελματικών προσόντων προσφέρει φοβερά πλεονεκτήματα σε μια χώρα και για αυτό το λόγο οι τοπικές κοινωνίες στις προηγμένες χώρες δίνουν αξία και αναγνώριση αυτών των προσόντων.
Αντίθετα, εμείς έχουμε θεοποιήσει τα ακαδημαϊκά προσόντα με αποτέλεσμα η νεολαία να νιώθει ότι η μόνη επιλογή για ένα καλό μέλλον να είναι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Μερικά από τα πλεονεκτήματα της επαγγελματικής εκπαίδευσης είναι:
Α) Η απαίτηση επαγγελματικών προσόντων για την εξάσκηση μιας σειράς επαγγελμάτων δημιουργεί και προστατεύει πολλές χιλιάδες θέσεις εργασίας και περιορίζει το ξένο εργατικό προσωπικό κυρίως σε ανειδίκευτες εργασίες αλλά προστατεύει επίσης τους ειδικευμένους ξένους εργάτες από την εκμετάλλευση. Π.χ. στον Καναδά χρειάζονται πάνω από 4 χρόνια για να γίνει κάποιος υδραυλικός.
Β) Προσφέρει διέξοδο, απασχόληση και καλά εισοδήματα σε όσους δεν έχουν κλίση για ακαδημαϊκές σπουδές, σε όσους έχουν την ικανότητα και το ταλέντο να εργάζονται με τα χέρια τους ή όσους έχουν εγκαταλείψει το σχολείο καιβρίσκονται μπροστά από αδιέξοδα.
Γ) Βελτιώνει σημαντικά το επίπεδο των προσφερόμενων υπηρεσιών με επιπλέον όφελος την εκπαίδευση σε καλές πρακτικές και θέματα ασφάλειας, υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Δ) Δίνει την ευκαιρία στο κράτος να προωθήσει την εφαρμογή προτύπων και τεχνικών προδιαγραφών.
Ε) Προστατεύει τη δημόσια υγεία αλλά και των καταναλωτή ο οποίος πληρώνει και αναμένει ένα συγκεκριμένο επίπεδο εργασίας.
Τεχνική εκπαίδευση στην Κύπρο πρόσφερε από το 1968 το ΑΤΙ αλλά η κυβερνητική μηχανή έντεχνα δεν αναγνώριζε το δίπλωμα του ΑΤΙ για να το εκμεταλλεύεται και τελικά το οδήγησε σε κλείσιμο. Παράλληλα η εφαρμογή ενός κυπριακού συστήματος επαγγελματικών προσόντων όπως τα NVQ συζητείται για πάνω από 10 χρόνια χωρίς να έχουμε κατάληξη.
Τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση προσφέρουν στην Ελλάδα τα ΤΕΙ τα οποία όμως ακόμη να διεκδικήσουν την επαγγελματική αναγνώριση που τους αξίζει.
Η απαίτηση για επαγγελματικά προσόντα προσφέρει τρομερά πλεονεκτήματα σε μια χώρα και πρέπει να γίνει ένας ξεκάθαρος διαχωρισμός τους από τα ακαδημαϊκά προσόντα αλλά ταυτόχρονα να γίνουν εκστρατείες ενημέρωσης και προώθησης τους. Για να πετύχουν όμως χρειάζονται επίσης τη δυνατότητα μέσα από οργανωμένα ακαδημαϊκά προγράμματα να μετατραπούν σε ακαδημαϊκά προσόντα για όσους το επιθυμούν.
Σκεφτείτε τι γίνεται όταν χρειαστείτε τεχνικό στο σπίτι σας, ποιος έρχεται; Μπορείτε να τον εμπιστευθείτε; Ξέρει να κάνει τη δουλειά; Ακολουθεί κάποια πρότυπα; Θα τον βρείτε ξανά για να διεκδικήσετε πιθανές ζημιές; Υπάρχει τρόπος διεκδίκησης;
Στον τομέα του περιβάλλοντος παρουσιάζονται επίσης προβλήματα. Η θερμομόνωση που δεν εφαρμόζεται σωστά είναι σχεδόν άχρηστη, τα φωτοβολταϊκά έχουν τη τεχνική τους. Η λάθος εφαρμογή του συστήματος θέρμανσης μπορεί για παράδειγμα να αποδειχθεί πολύ ενεργοβόρα.
Όταν όμως υπάρχει μια διαδικασία εκπαίδευσης, αδειοδότησης και κατάταξης σε επίπεδα τεχνικών, όλα τα πιο πάνω λύνονται. Και η επαγγελματική εκπαίδευση εφαρμόζεται σχεδόν σε όλους τους τομείς, από την φρυδού, στον μάγειρα, τα ξενοδοχειακά, τα αυτοκίνητα και σε όσους άλλους τομείς επιλέξει η πολιτεία.
Γράφει: Χαράλαμπος Θεοπέμπτου
